Nantes Fermanı, 13 Nisan 1598 tarihinde Fransa Kralı IV. Henry tarafından yayınlanmıştır ve ilk evrensel insan hakları metinlerinden biri sayılmaktadır. Nant Buyruğu Fransızcada édit de nantes diye ifade edilmektedir. Fermanın Yayımlanmasının temel sebebi Fransa’nın uzun yıllar boyunca din savaşlarının içinde olması ve yoğun bir istikrarsızlık yaşamasıdır. Ferman, çoğunluğu Katolik olan ülkede Calvinci Protestanlara önemli haklar vermiş, dinde reformu savunan cemaatlerin varlığı resmen tanınmıştır.
Nantes Fermanı
1743
Amerikalı avukat, devlet adamı, diplomat, mimar ve filozof Thomas Jefferson doğdu. (Ölümü: 4 Temmuz 1826) Virginia Eyalet Meclisi’nde çalıştı ve daha sonra Virginia valisi oldu. Görevi başındayken yasaları daha demokratikleştirmeye çalıştı, dinî özgürlük sağlanması için büyük çabalar harcadı. 1785 yılında Amerika Birleşik Devletleri Fransa Büyükelçisi olarak görev yaptı. 1790’da Dışişleri Bakanı olarak atandı. 1797 yılında Başkan Yardımcısı olarak görev yaptı. 1801’de 3. Amerika Birleşik Devletleri başkanı oldu. Amerikan Bağımsızlık Bildirgesi’nin asıl yazarı olması ve ABD’deki Cumhuriyetçilik akımının ideallerini savunması ve yayması nedeniyle Amerika Birleşik Devletleri’nin kurucu babaları arasında en etkili olanlarından biri olarak kabul edilir.
1794
Fransız İhtilali’nin en önemli devrimcilerinden biri olan Fransız gazeteci ve devrimci Jacques-René Hébert’in dul karısı, kendisinden yirmi gün sonra 13 Nisan 1794’te idam edildi ve cesedi Errancis Mezarlığına atıldı. Hébert ise, Katolik Kilisesi’ne olan karşıtlığı ve halkçılığıyla nam salmış, ateizm hakkında meydanlarda konuşmalar yapmış, Hristiyanlık karşıtı kampanyalar yürütmüş ve akılcılığı savunmuş; Devrim’den birkaç yıl sonra, 24 Mart 1794’te giyotin yöntemi ile infaz edilmiş ve Cesedi Madeleine Mezarlığı’na kaldırılmıştı.
Jacques-René Hébert
1839
El Salvador bağımsızlığını ilan etti.
1885
Hollandalı hukukçu ve politikacı Pieter Sjoerds Gerbrandy doğdu. (Ölümü: 7 Eylül 1961) Vrije Universiteit Amsterdam‘da hukuk eğitimi gördü. 1911’de Hukuk alanında doktora yaptı. 1911’den 1920’ye kadar avukatlık ve savcılık mesleğini icra etti. Londra merkezli sürgündeki hükümeti denetledi. 1940’da Hollanda Başbakanı olarak görev yaptı. 1945’te Adalet Bakanı olarak görev yaptı.
1909
Hasan Fehmi Paşa’nın ikinci dönem Danıştay(Şuray-ı Devlet) başkanlığı sona erdi. Paşa, ilk kez 29 Ekim 1907-2 Ağustos 1908 tarihleri arasında görev yapmış, 28 Kasım 1908’de ikinci kez greve gelmişti.
Eski Danıştay başkanlarından Hasan Fehmi Paşa
1924
Mithat Paşa,, Mahmut Şevket Paşa, Talat Paşa, Reşit Hikmet Bey ve diğerlerinin ailelerine vatan hizmetinden dolayı maaş bağlanması konusunda kanun T.B.M.M.’nde kabul edildi.
1933
Yüksek Mühendislik Mektebi’ni (İstanbul Teknik Üniversitesi) bitiren Sabiha ve Melek Hanım, Türkiye’nin ilk kadın mühendisleri oldu.
1941
SSCB, Japonya ile saldırmazlık paktı imzaladı.
1942
Hukukçu, siyasetçi ve yazar Aykut Edibali doğdu. (Ölümü: 14 Ocak 2022) İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi‘nde eğitim gördü. Yeni bir siyasi hareket başlattı. Lideri olduğu bu hareket, “Yeniden Millî Mücadele” ismiyle Türk siyasal ve sosyal hayatında yerini aldı. Yeniden Millî Mücadele, Bayrak, Pınar, Çınar, Gerçek ve Çağrı gibi dergilerde yazılar yazdı. 1974 yılında yazdığı, Türkiye’nin Kıbrıs Politikası ne Olmalıdır adlı kitabında, Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin kurulmasını ve Ada’nın ilhakını önerdi. 1984 yılında Islahatçı Demokrasi Partisi’ni kurdu ve Kurucu Genel Başkan oldu. 1991 yılında üçlü ittifak olarak anılan Refah Partisi, Milliyetçi Çalışma Partisi ve Islahatçı Demokrasi Partisi arasındaki işbirliğine katıldı ve bu işbirliği sonucunda Kayseri Milletvekili olarak 19. dönemde TBMM’ye girdi. “Muhteşem Türkiye” olarak idealize ettiği siyasi projeyi yürüttü. 23 Kasım 1992’den yaşamını yitirdiği 14 Ocak 2022 tarifine kadar Millet Partisi’nin Genel Başkanlığı yürüttü. 16 Ocak’ta İstanbul’daki Nakkaştepe Mezarlığı’na defnedildi. “Türkiye’nin Kıbrıs Politikası ne Olmalıdır”, “Sosyal Sistemlerin Temelleri”, “Millî mücadelede Kadroların Vazifeleri”, “Komünist İhtilale Karşı Tedbirler”, “İlmi Sağ”, “Kadroların Vazifeleri”, “İnkılap İlmi”, “Millî Mücadelenin Stratejisi”, “Birlik Davamız”, “Kuran’ın Aksiyon Öğretisi” ve “Beş Çayı” isimli eserleri bulunmaktadır.
Aykut Edibali
1950
Avrupa Konseyi Statüsü’ne Dair Londra Sözleşmesi, 3 Ağustos 1949 tarihinde yürürlüğe girdi. Türkiye 12 Aralık 1949 tarihli 5456 Sayılı Kanun ile onaylayarak 13 Nisan 1950 tarihinde sözleşmeye katıldı. Sözleşmenin onaylandığına dair kanun 17 Aralık 1949 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe girdi.
1962
Hukukçu ve Nazi Almanyası’nda kiliselerden sorumlu Devlet Bakanı Hermann Muhs (Doğumu: 16 Mayıs 1894) Göttingen Üniversitesi‘nde hukuk eğitimi gördü. Kendisine avukat bürosu açtı ve 1929 yılında NSDAP üyesi oldu. 1930 yılında Prusya Eyalet Parlamentosu üyeliği yaptı. 1933’ten sonra Hildesheim ilçe başkanı oldu. 1935 yılında Devlet Bakanı oldu. Eşitlik çabaları ve teolojik beceriksizlikleri kiliseler ile birçok anlaşmazlıklara neden oldu.
1978
Nijeryalı avukat, öğretmen, politika lideri, kadın hakları savunucusu ve feminist Funmilayo Ransome-Kuti, yaşamını yitirdi. (Doğumu: 25 Ekim 1900) The University of Ibadan‘da hukuk öğrenimi gördü. Yaşamı boyunca eğitimci ve aktivist kimliği ile bilindi. İzlediği politika sayesinde “Nijerya’nın annesi” olarak anıldı. İlk yıllarında Nijerya’da kadınların oy hakkı için avukatlık yaptı. Abeokuta Kadınlar Birliği ve Nijerya Kadınlar Birliği liderliğini yürüttü. 1947’de West African Pilot tarafından Egba halkının kadınlarına öncülük ettiği için “Lisabi aslanı” lakabını aldı. Kadınlara komünist fikirler aşıladığı gerekçesiyle 1956’da pasaportu iptal edildi. Halkçı İnsanlar Partisini kurdu. Nijerya’nın bağımsızlığını İngiliz hükûmeti ile görüşen heyette yer aldı Nijerya’da otomobil kullanan ilk kadın oldu. Lenin Barış Ödülü kazandı.
Funmilayo Ransome-Kuti
1982
Türkiye’de eski bakanlardan Hilmi İşgüzar, Yüce Divan’da 9 yıl 8 ay hapse mahkûm edildi.
1994
Kamuoyunda RTÜK Yasası diye bilinen Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayınları Hakkındaki Mülga 3984 Sayılı Kanun Meclis’te kabul edildi.
2005
Kamu Görevlileri Etik Davranış İlkeleri, 25 Nisan 2004 tarihli ve 5176 sayılı ‘Kamu Görevlileri Etik Davranış İlkeleri ile Başvuru ve Esasları Hakkında Kanun’ ve bu kanun çerçevesinde hazırlanan 13 Nisan 2005 tarihli ‘Kamu Görevlileri Etik Davranış İlkeleri ile Başvuru ve Esasları Hakkında Yönetmelik‘ ile belirlenmiştir.
Balyoz Davasında dosyası ayrılan 6 asker hakkında verilen hapis cezaları Yargıtay 3. Ceza Dairesi tarafından onandı. İstanbul 4. Ağır Ceza Mahkemesi; Çetin Doğan’a 6 yıl 8 ay, Behzat Balta’ya 5 yıl 10 ay, Mehmet Kaya Varol ve İhsan Balabanlı’ya 5 yıl 5 ay, Erdal Akyazan ve Emin Küçükkılıç’a 5 yıl hapis cezası vermiş, Metin Yavuz Yalçın yaşamını yitirdiği için hakkındaki dava düşürülmüştü. Sanık avukatları, kararın bozulması için Yargıtay Ceza Genel Kurulu’na itiraz ettiklerini açıkladı.
