İsmail Türk

İsmail Türk, 2 Şubat 1928’de Kula’da doğdu. 1948’de Galatasaray Lisesi’ni(Mekteb-i Sultan) pekiyi derece ile bitirdi. 1952 yılında Siyasal Bilgiler Fakültesi’nden mezun oldu.

Dışişleri Bakanlığı aday Meslek Memurluğuna tayin edilmek suretiyle diplomasi mesleğine girdi.

1954’de açılan sınavı kazanıp, SBF. Maliye Kürsüsü Asistanlığına atandı. İstanbul İktisat Fakültesi’nde “İktisadi Gayeli Mali Yardımlar” adlı tezi ile doktor oldu. 1960’da doçentliğe, 1967’de profesörlüğe terfi etti.

Öğrenim için A.B.D.’ne, inceleme için İsviçre’ye gitti. Veteriner Fakültesi İktisadi Planlama kürsüsü profesörlüğü, Devlet Planlama Teşkilatı Mali Müşavirliği, Ankara Üniversitesi Senatörlüğü, Ordu Yardımlaşma Kurumu denetçiliği görevlerinde bulundu.

31 Aralık 1981’de  2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu ile kurulan SPK’nın ilk başkanı olarak göreve atandı. 1988 yılına kadar Sermaye Piyasası Kurul Başkanlığı yaptı. 1984-1995 yılları arasında SBF Maliye Bölüm Başkanlığını yürüttü.

Prof. Dr. İsmail Türk 2 Ağustos 2015 tarihinde Ankara’da vefat etti.

Prof. Dr. İsmail Türk’ün Eserleri

İktisadi Gayeli Mali Yardımlar (1957), İktisadi Kalkınmanın Finansmanında Vergi Politikası (1965), Maliye Politikası Amaçlar ve Araçlar (1967), İktisadi Planlama Prensipleri (1970), Kamu Maliyesi (1992), Maliye Politikası (2006)

Kamu Maliyesi ( Prof. Dr. İsmail Türk

Sanayi Devrimi Batı ekonomilerinde iktisadi kalkınmanın başlangıcı olmuş gelir ve refah düzeyi yükselmiştir. Kalkınma, ekonomilerde global bir hareketliliktir, yeni yatırım projeleri, proje bazında sektörel ve bölgesel bazda harekete geçer. Ekonomilerde gözlemlenen çok yönlü bir hareketlilik beraberinde alt yapı yatırımlarının da artmasına sebep olur. Bu sebepten ötürü Sanayi Devrimi’nden önce göreceli olarak küçük kalmış olan devlet faaliyetleri büyümüştür. Geçen asırda 1. Dünya Savaşı, 1929 Ekonomik Buhranı, 2. Düna Savaşı ve bu savaşın sonunda uygulanmış maliye politikaları hep kalkınma ve refah düzeyine yükseltme amaçlı olmuş, kamu hizmetlerinde eğitim, sağlık, çevre sorunlanda önemli gelişmeler kaydedilmiş milli savunma harcamaları yüksek düzeylerini korumuşlardır, alt yapı yatırımlarında önemli artışlar meydana gelmiştir. Bu gelişmeler sonunda liberal iktisatçıların cüce devleti yerini modern iktisatçıların dev devletine bırakmıştır. Bu gelişmeler kamu idarelerini hantallaştırmış kamu hizmetlerinin sürekliliği ve mükemmelliği korunamamış kamu mali yönetiminin her türlü israf ve verimsizliğe karşı korunmasını gerektirmiştir. Kamu mali yönetiminin korunması konusu bir yönüyle kamu harcamalarında verimliliğin artırılması, diğer yönüyle kamu gelirlerinde sızmaların önlenmesi kamu mali yönetiminde şeffaflığın, öngörülebilirliğin artırılabilmesi konusudur.  Kitabımızın bu baskısında bu konulara önem verdik. Kitabın öğrencilerime ve okurlara yararlı olmasını diler Turhan Kitabevi’ne kitabın yeni baskısını üstlendiği için teşekkür ederim.

İktisadi Planlama Prensipleri / Prof. Dr. İsmail Türk

Bu kitap dört yıla yaklaşan ‘bir süredir çeşitli yüksek eğitim ve lisansüstü eğitim yapan kurumlarda “Planlı Kalkınma” ve “iktisadı Planlama” konularında vermekte olduğum dersler için hazırladığım notların yeniden gözden geçirilmiş şeklidir. Bugün Türkiye’nin ekonomik, sosyal, kültürel ve siyasal alanlarda çözmek zorunda olduğu en önemli sorunu, iktisadı kalkınmadır. Her gün çeşitli konularda karşılaştığımız problemlerin büyük bir kısmının temel nedeni yeter derecede gelişmemiş olmamızdır. Bu nedenle, iktisadi kalkınma sadece kendi başına önemli bir konu değil, aynı zamanda diğer sorunların da çözümüne ışık tutan ve olanak hazırlayan son derece önemli bir konudur. Bu, nedenledir ki, 1961 Anayasası ekonomik ve sosyal hayatın düzenlenmesi ile ekonomik, sosyal ve kültürel kalkınmanın gerçekleştirilmesini plana bağlamıştır. Kalkınma planlarının başarıya ulaşabilmeleri bir yandan bu planların iyi hazırlanmalarına diğer yandan iyi uygulanmalarına bağlıdır. Planların hem iyi hazırlanmaları hem de iyi uygulanmaları ancak plan fikri ve felsefesinin iyi bilinmesi ve kavranması ile mümkündür. Bu sebepten ötürü gelecekte bugünkünden daha başarılı bir plan uygulaması dönemine girebilmemiz, ancak bu alanlardaki boşluğumuzun bir an önce doldurulmasıyla sağlanabilir. Planlamanın temel prensiplerini ve problemlerini kapsayan bu çalışma, bu amaçla yapılmıştır. Eğer bu eser planlama konularına yeni başlayan öğrencilerle, bu konulara ilgi duyan her aydının, özellikle idarecilerin, bu konularda siyası kararlar almak durumunda olan organların ve Plan hazırlayıcıları ile plan uygulayıcılarının kendi kendilerine sormakta oldukları soruları cevaplandırmalarında yardımcı olabilirse amacını gerçekleştirmiş ve planlı kalkınma fikrinin yerleşmesine ve kuvvetlenmesine küçük de olsa bir katkıda bulunmuş olacaktır. Okuyucuya sunduğumuz bu kitabı oluşturan temel kaynaklar kitabımızın sonundaki bibliyografyada gösterilmiş, okuyucunun dikkatini dağıtmamak için her sayfada, dipnotu verilmemiştir. Kanımızca halka da yönelen yayınların böyle hazırlanmasında yarar vardır.

Türkiye’de sanayileşme hareketleri oldukça eskidir. Osmanlı İmparatorluğu’nun içinde bulunduğu şartlar, sanayileşme alanında yapılan atılımları ve alınan tedbirleri semeresiz ve neticesi/ bırakmıştır. Gerçekten ticari, mali ve hukuki kapitülasyonlar sadece yeni sınai teşebbüsleri daha doğarken boğmakla kalmamış, aynı zamanda, 3-4 asırlık tecrübe ve geleneklere sahip, kol gücüne dayanan milli sanayinin de yavaş yavaş ortadan kalkmasına sebep olmuştur. Buna rağmen Türk milletinin sanayileşme arzusu ve inancı sönmemiş günümüze kadar gelmiştir. Bugün, milletçe benimsediğimiz kalkınma hedefleri istikametinde fiyat, maliyet ve standartlar bakımından dış rekabete açılabilecek güçte, dış pazarlara dönük bir sanayileşme gayreti içinde bulunulmaktadır.

Maliye Politikası Amaçlar-Araçlar ve Çağdaş Bütçe Teorileri / Prof. Dr. İsmail Türk

Kitabımızı yeniden gözden geçirerek bu kere baskıya verirken aşağıdaki amaçları gerçekleştirmeğe çalıştık: 1 – Kitabın dil ve içerik yönünden yenilenmesi, okuyucunun anlatım ve bilgi yönünden tazeliğe kavuşturulması, 2 – Eserin gerektiğinden fazla büyümesinin önlenmesi, sunulması zorunlu ve yararlı bilgilerin verilmesi ve bununla yetinilmesi, 3 – Türkiye’de özellikle Maliye Politikası alanında ortaya çıkan güncel konuların ayrıntılara boğulmadan, kitapta yer alması, Kitabın bir an önce yayınlanabilmesi, beni baskı altında tutan ve bir öğretim üyesi için tatminlerin en büyüğü olan okuyucu talebi sayesinde mümkün olmuştur. Kitabı yayınlama külfetini üzerine alan S Yayınlarına ve her türlü baskı işini titizlikle yapan Sevinç Matbaasına yürekten teşekkür ederim. Bütün, çalışmalarımda olduğu gibi bu çalışmamda da bana her türlü desteği sağlayan çok değerli eşim Muazzez Türk’e borcum her türlü teşekkürün üstündedir. Kitabın okuyucuya yararlı olmasını dilerim.