29 Mart – Hukuk Takvimi

1585

Osmanlı Devleti nezdindeki İngiltere’nin ilk büyükelçisi İstanbul’da göreve başladı.

1790

Amerikalı hukukçu ve siyasetçi John Tyler doğdu. (29 Mart 1790- 18 Ocak 1862) William ve Mary Koleji‘nde hukuk eğitimi gördü. Genç yaşta baroya kabul edildi ve avukat olarak çalışmaya başladı. 1811’de, 21 yaşındayken Delegeler Meclisi’ne Charles City County’yi temsil etmek üzere seçildi. Birer yıl üst üste beş dönem görev yaptı. Eyalet yasa koyucusu olarak Mahkemeler ve Adalet Komitesi’nde yer aldı. 1816’da ABD Temsilciler Meclisi üyesi oldu. 1825’de Virginia Valisi olarak görev yaptı. 1827’de Birleşik Devletler Senatörü oldu. 1941’de kısa bir süre Başkan Yardımcısı olarak görev yaptı. Daha sonra Amerika Birleşik Devletleri’nin 10. Başkanı seçildi. 1841’den 1845’e kadar Amerika Birleşik Devletleri’nin onuncu başkanı olarak görev yaptı.

1847

Osmanlı Devleti’nin kuruluşundan beri birikmiş olan evrak ve defterleri inceleyerek Hazine-i Evrak’a konmaya layık olanları tefrik ve tasnif etmekle görevlendirilen, Hazine-i Evrak Nâzırı Muhsin Efendi’nin de içinde bulunduğu komisyon tarafından hazırlanan teşkilat şeması ile tasnif talimatnâmesi 11 Rebiülâhir 1263 (29 Mart 1847) tarihinde Meclis-i Vâlâ-yı Ahkâm-ı Adliye kararı olarak padişah onayından geçerek yayınlandı. Bu tarih Osmanlı arşivciliğinde ve kurumsallaşmada önemli bir dönüm noktasıdır.

1931

29 Mart 1931 tarihinde Türk Ocakları’nın VII. Kurultay’la Türk Ocaklarının kapatılma kararı alındı.

1932

Harp Okulu Mahkemesi, Nâzım Hikmet‘i 28 yıl 4 ay hapse mahkûm etti.

1938

Nazım Hikmet, “Harp Okulu öğrencilerini isyana örgütlediği” gerekçesiyle Askeri Mahkeme’ce 15 yıl ağır hapis cezasına mahkûm edildi.

1946

Türkiye – Irak Dostluk Antlaşması, Ek Protokolleri ve Ek Sözleşmeler, 29 Mart 1946 tarihinde, Ankara’da imzalandı. Türkiye ile Irak arasında imza edilen Dostluk ve iyi Komşuluk Antlaşması ile bu Antlaşmaya ek Protokol ve Sözleşmelerin onanması hakkında Kanun, 5 Eylül 1947’de kabul edildi ve 12 Eylül 1947 tarihinde resmi gazetede yayınlandı.

1946

Dicle, Fırat ve Kolları Sularının Düzene Konması Protokolü; 29 Mart 1946 tarihinde, Ankara’da imzalanan Türkiye – Irak Dostluk Antlaşması’nın 1 Numaralı Ek Protokolü olarak düzenlenmiştir. Dostluk ve iyi Komşuluk Antlaşması ile bu Antlaşmaya ek Protokol ve Sözleşmelerin onanması hakkında Kanun, 5 Eylül 1947’de kabul edilmiş ve 12 Eylül 1947 tarihinde resmi gazetede yayınlanmıştır.

1946

Güvenlik İşlerinde Karşılıklı Yardımlaşma Protokolü, Irak ile 29 Mart 1946 tarihinde, Ankara’da imzalanan Dostluk Antlaşması kapsamındaki bir Ek Protokol’dür. Türkiye ile Irak arasında imza edilen Dostluk ve iyi Komşuluk Antlaşması ile bu Antlaşmaya ek Protokol ve Sözleşmelerin onanması hakkında Kanun, 5 Eylül 1947’de kabul edilmiş ve 12 Eylül 1947 tarihinde resmi gazetede yayınlanmıştır.

1946

Türkiye-Irak Kültür Antlaşması, 29 Mart 1946 tarihinde, Türkiye ile Irak arasında imza edilen Dostluk ve iyi Komşuluk Antlaşması’nın 3 numaralı Ek protokolü olarak imzalanmıştır. Sözleşme, 5 Eylül 1947’de kabul edilmiş ve 12 Eylül 1947 tarihinde resmi gazetede yayınlanmıştır.

 1946

Irak Krallığı Türkiye – Irak Dostluk Antlaşması Ek Protokolleri ve Ek Sözleşmeler, 29 Mart 1946 tarihinde, Ankara’da imzalanmıştır. Türkiye ile Irak arasında imza edilen Dostluk ve iyi Komşuluk Antlaşması ile bu Antlaşmaya ek Protokol ve Sözleşmelerin onanması hakkında Kanun, 5 Eylül 1947’de kabul edilmiş ve 12 Eylül 1947 tarihinde resmî gazetede yayınlanmıştır.

1950

Soykırım Suçunun İşlenmesine ve Cezalandırılmasına Dair Sözleşme, 9 Aralık 1948 tarihinde Paris’te toplanan Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’nun 260 A (III) sayılı Kararıyla kabul edilip, imza, onay ve katılıma açıldı. Sözleşme 13. maddeye uygun olarak 12 Ocak 1951 tarihinde yürürlüğe girdi. Türkiye Sözleşmeyi 23 Mart 1950’de onayladı. 5630 Sayılı Onay Kanunu 29 Mart 1950 gün ve 7469 Sayılı Resmi Gazetede yayınlandı.

1950

Nazım Hikmet 1938’de 2 davadan aldığı toplam 28 yıl 4 aylık hapis cezasının iptali için 8 Nisan’da açlık grevine başlayacağını duyurdu. Şairin 1938’de Donanma Davası’ndan aldığı 13 yıl 4 aylık hapis cezası, Harp Okulu davasından aldığı 15 yıllık cezasına eklenmişti.

1951

Hür Fikirleri Yayma Cemiyeti’nce yayımlanan bildiride son bir yıldır tırmanan “gerici” hareketler protesto edildi.

1952

Hukukçu, siyasetçi ve iş adamı Mehmet Gül doğdu. (Ölümü: 13 Mart 2008) İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi‘nde eğitim gördü. Ülkü Ocakları Derneği’nde yöneticilik görevlerinde bulundu. Milliyetçi Hareket Partisi’nden TBMM 21. Dönem İstanbul Milletvekili seçildi. Mehmet Gül, kamuoyunda ilginç çıkışlarıyla tanındı. TÜMİSAD Başkanlığı ve Karadeniz Ekonomik İşbirliği Parlamenter Asamblesi Türk Grubu Başkanlığı görevlerinde bulundu.

1957

Kıbrıs’ta gerginliğin tırmanması üzerine, Ada’da sokağa çıkma yasağı ilan edildi.

1961

 İstanbul’daki 94 polis karakolundan 33’ü kapatıldı.

1962

Küba’ya karşı Domuzlar Körfezi (Playa Giron) çıkarmasında esir alınanlardan 1.179 kişinin yargılanmasına başlandı.

1970

Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne giren ilk kadın milletvekillerinden Ayşe Şekibe İnsel yaşamını yitirdi. (Doğumu: 1886)

1974

Ruhi Su “Kazak Abdal Taşlaması”, “Almanya’daki Çöpçülerimiz” ve “Kadınlarımız” türkülerinde “komünizm propagandası yaptığı”iddiasıyla yargılandığı davada beraat etti.

1979

Uganda’da İdi Amin rejimi askeri darbeyle devrildi. İdi Amin kaçtı.

1982

Kanada Yasası ile Kanada bağımsızlığını aldı.

1985

Üç yılı aşkın süredir devam eden 288 sanıklı Ankara TKP Davası’nda 228 kişi 2 ay ile 17 yıl 4 ay arası hapse mahkûm oldu.

1989

DYP Siirt Milletvekili Abdülrezzak Ceylan, TBMM’de Bağımsız Siirt Milletvekili Zeki Çeliker’in Siirt Milletvekili İdris Arıkan’a hakaret etmesi ile başlayan tartışmayı önlemeye çalıştığı sırada kaza kurşunu ile hayatını kaybetti. ANAP Siirt Milletvekili İdris Arıkan, olaydan sonra tutuklandı. Mahkemenin olayın kaza sonucu meydana geldiği kararından sonra tahliye edildi. TBMM’de daha önce de benzer bir olay meydana gelmiş, 9 Şubat 1925’te Türk Kurtuluş Savaşı komutanlarından Halit Paşa, Ali Çetinkaya tarafından  kaza kurşunuyla vurularak yaralanmış ve 14 Şubat 1925’te hayatını kaybetmişti.

1990

“Devrimci Yol Savunması -12 Eylül Öncesi ve Sonrası” adlı kitaptan dolayı 1 yıl 4 ay 20 gün hapis cezasına mahkûm olan Tayfun Mater DGM’de görülen duruşmada beraat etti.

1996

Amerikan Devletleri Arasında Yolsuzlukla Mücadele Sözleşmesi, Amerikan Devletleri Örgütü tarafından 29 Mart 1996 tarihinde kabul edildi.

2000

ÇHD İstanbul Şubesi üyeleri, 17 Ocak’ta çıkarılan genelge ile avukatlara cezaevi giriş-çıkışlarında üst araması uygulaması getirilmesini protesto için Sirkeci Postanesi’nden Adalet Bakanı Hikmet Sami Türk’e faks çekti.

2000

İzmir’de beş yıl önce “havaya ateş açmak” suçundan gözaltına alınan, İstanbul’a getirilirken feribottan atlayarak kaybolduğu iddia edilen Murat Yıldız davasında karar çıktı. Yargılanan iki polis 1 milyon 180 bin lira para cezasına çarptırıldı.

2001

Hizbullah örgütünün askeri kanat sorumlusu Hasan Sarıağaç, Diyarbakır Bağlar semtinde düzenlenen operasyonda öldürüldü. Evinde bulunan silahın Diyarbakır Emniyet Müdürü Gaffar Okkan’ın ölümünde kullanılan 15 kalaşnikoftan biri olduğu açıklandı.

2004

NATO tarihinin en büyük genişlemesi gerçekleşti. Bulgaristan, Estonya, Litvanya, Letonya, Romanya, Slovakya ve Slovenya, NATO’ya kabul edildi.

2005

Isparta’nın Sütçüler Kaymakamı Mustafa Altınpınar’ın, ilçedeki tüm kamu kurum ve kuruluşlarına Orhan Pamuk‘un kitaplarının kütüphane ve kitaplıklardan ayıklanarak imha edilmesi talimatı verdiği ortaya çıktı. Isparta Valiliği talimatı iptal etti.

2011

Türkiye’nin ilk Oyuncular Sendikası olan Sahne, Perde, Ekran ve Mikrofon Oyuncuları Sendikası kuruldu.

2012

Hrant Dink’in avukatları, davada verilen karara ‘‘beraat kararlarının bozulması’’ yönünde itiraz etti.

2012

Balyoz darbe planı iddiasına ilişkin davada Cumhuriyet Savcısı 920 sayfalık esas hakkında mütalaayı mahkeme heyetine sundu. Mütalaada davadaki tüm sanıklar hakkında “Türkiye Cumhuriyeti hükümetini devirmeye eksik teşebbüs” suçundan hapis cezaları verilmesi talep edildi.

2012

Cem Garipoğlu‘nun babası Nida Garipoğlu’nun beraatına hükmedilen ve amca Hayyam Garipoğlu ile Ahmet Batur, Mehmet Karakayalı ve Habib Kurt’un “suçluyu kayırmak”, anne Tülay Makbule Garipoğlu’nun ise “suç delillerini gizlemek ve yok etmek” suçlarından 3’er yıl hapis cezasına mahkum edildiği dosya Yargıtay 1. Ceza Dairesi tarafından onandı

2013

Van Belediye Başkanı Bekir Kaya’nın da aralarında olduğu sekiz siyasetçinin tutuklu yargılandığı Van KCK davasında tüm tutuklu sanıklar tahliye edildi.

2014

Ankara 11.İdare Mahkemesi’nce verilen “yürütmeyi durdurma kararı”na rağmen Atatürk Orman Çiftliği içinde yapımı sürdürülen Başbakanlık Binasına giden çeşitli STK’lara üye yaklaşık 100 kişi, binayı temsili olarak mühürledi.

2014

Sermaye Piyasası Kurulu Etik İlkeleri, Resmî Gazetenin 29 Mart 2014 tarihli sayısında yayınlandı.

2016

16 Aralık 2015’te Diyarbakır’ın Sur ilçesinde sokağa çıkma yasağını protesto etmek için yapılan yürüyüşü takip ettiği sırada gözaltına alınan, ardından da tutuklanarak hakkında dava açılan JİNHA Muhabiri Beritan Canözer çıkarıldığı ilk duruşmada tahliye edildi.

2016

Av. Ekrem Erdal Üner 29 Mart 2016 tarihinde yaşamını yitirdi. İstanbul Barosu Yönetim Kurulunca Anadolu Adalet Sarayındaki Baro Odasına adı verilerek hatırası yaşatılmaktadır.

2017

İzmir’de, ‘Uyuşturucu veya uyarıcı madde ticareti yapma veya sağlama’ suçundan 16 ay cezaevinde tutuklu kalıp, yargılama sonunda beraat eden Şükrü Yarar, avukatı Tolga Turgut aracılığıyla Maliye hazinesine karşı toplam 400 bin lira tazminat istemiyle dava açtı.

2018

Milli İstihbarat Teşkilatı) tarafından, “FETÖ” ile bağlantılı olduğu iddiasıyla, Kosova’da yaklaşık bir yıldır takip edilen 6 kişi yakalanarak özel uçakla Türkiye’ye getirildi. Ertesi gün Kosova İçişleri Bakanı ve istihbarat şefi görevden alındı.

2020

Amerikalı hukukçu ve siyasetçi William Isaac Robinson yaşamını yitirdi. (21 Ağustos 1975, Lansing, Michigan – 29 Mart 2020)

2025

Prof. Dr. Ümit Özdağ’ın Silivri Cezaevinde açlık grevine başladığı açıklandı.

2025

• İsveç gazetesi Dagens ETC, dış haber muhabiri Joakim Medin‘in Türkiye’de tutuklandığını duyurdu. Medin’in, Cumhurbaşkanına hakaret ve silahlı terör örgütü üyeliği suçundan yürütülen bir soruşturmada, hakkında yakalama kararı bulunduğu ve bu suçlama nedeniyle tutuklandığı anlaşıldı.

• Ekrem İmamoğlu’nun tutuklanmasını ardından başlayan eylemlerden ötürü toplamda 301 kişinin tutuklandığı açıklandı.

2025

Massachusetts Bölge Mahkemesi Yargıcı Denise Casper, Boston kenti Göçmenlik ve Gümrük Muhafaza Dairesi (ICE) görevlilerince gözaltına alınan Türk öğrenci Rümeysa Öztürk‘ün sınır dışı edilmesine avukatının mahkemeye yaptığı başvuru üzerine yazılı bir karar vererek, sınır dışı kararının “Kişinin hukuka aykırı olarak özgürlüğünden yoksun bırakıldığı iddiasıyla mahkemeye yapılan başvuru” sonuçlanana kadar durdurulmasına hükmetti.