Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından çıkarılan Genel Af Kanunu, 7 Ocak 1922 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Toplam dört maddeden oluşan yasa ile özellikle dava dosyaları Yunan işgal bölgelerinde kalan ve cezalarının üçte ikisini tamamlayan mahkumların kalan cezaları affedilmiştir. İşgale uğrayan bölgelerdeki kişiler hakkında açılan davalar ise ertelenmiştir. Irz düşmanları af kapsamı dışında tutulmuştur. 07 Ocak 1922 Genel Af Kanunu, af içerikli maddesine ilaveten erteleme ve ceza indirimini de ihtiva etmektedir.
Üçte İki Ceza Müddetini Tamamlayanların Affı Hakkında Kanun
Loading...
Reload document 
Open in new tab 
Dava Dosyaları İşgal Sahasında Kalan Mahkum ve Şüpheliler Hakkında Kanun Tasarısı
Türkiye Büyük Millet Meclisi‘ne, hükumet tarafından, 1921 yılında çıkarılan kısmi afların yetersiz olduğu gerekçesiyle 27 ekim 1921 tarihinde bir teklif verilerek; “Dava Dosyaları İşgal Sahasında Kalan Mahkum ve Şüpheliler Hakkında Kanun Tasarısı” adıyla bir tasarı verilmiş, bu teklif ile “İşgale uğrayan yerlerden içerilere nakledilen cinayet şüphelileri ile zanlılarına ait evrak ve kayıt vesaire nakledilememiş veya nakil esnasında zarara uğramış ise bu gibiler imkân dâhilinde takibatları tehir olunmak üzere bulundukları yerler istinaf mahkemelerince takdir edilecek kefaletle tahliye olunası, suç mahiyeti idam ve müebbet hapis cezası ise bu gibi şüpheli ve zanlıların tahliyeden istifade edememesi, cinayet suçu ile yargılananların cezalarının beşte birini çekmiş olmaları halinde tahliye olmaları, kefaletle tahliyenin mümkün olması” teklif edilmiştir.
Üçte İki Ceza Müddetini Tamamlayanların Affı Hakkında Kanun Tasarısı
TBMM’ye 27 Ekim’de sunulan tekliften bir süre sonra 11 Aralık 1921 tarihinde yeni bir teklif sunularak; “Üçte İki Ceza Müddetini Tamamlayanların Affı Hakkında Kanun Tasarısı (Sülüsanı Müddeti Cezaiyelerini İkmal Eden Mahkûminin Affı)” ile; “Irz, zina, cinayet, hırsızlık ve rüşvet mahkûmları istisna olmak üzere üçte iki ceza müddetini tamamlayanların geri kalan cezalarının affedilmesi” teklif edilmiştir.
1922 Genel Af Kanununun Kabulü
TBMM’ye sunulan her iki teklif birlikte müzakere edilmiş, mecliste yapılan tartışmalar sonucunda Genel Af Kanunu; 7 Ocak 1922 tarihli meclis oturumunda oylamaya katılan 193 milletvekillinden 156 kabul, 22 ret, 15 çekimser oyla kabul edilmiştir. İşledikleri suçlardan pişmanlık duyanların devam eden Milli Mücadele saflarına çekilmesi ve insan gücüne ihtiyaç olması önemli bir gerekçe olmuştur. Irz ve namusla ilgili suçlara karşı duyarlılık sonucunda bu suçlar kapsam dışında tutulmuştur. Kanunun uygulanması konusunda Adalet Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı ve Milli Savunma Bakanlıklarının yetkilendirilmesi konusu tartışılırken Askeri Cezaevlerinde çok sayıda mahkumun olması nedeniyle Milli Savunma Bakanlığının da yetkili kılınmasına karar verilmiştir.