Pazartesi, Ekim 13, 2025
15.1 C
İstanbul

7 Mart – Hukuk Takvimi

M.Ö 322
Klasik Yunan felsefesinin kurucularından Platon’un öğrencisi filozof ve bilge Aristoteles yaşamını yitirdi. (Doğumu: M.Ö 384)

161
Stoacı bir filozof ve Beş İyi İmparator olarak bilinen yöneticilerin sonuncusu Marcus Aurelius, Roma İmparatoru oldu. MÖ 27’den MS 180’e kadar süren göreceli bir barış, sükûnet ve istikrar çağı olan Pax Romana‘nın son imparatoruydu. Huzuru ve refahı sürdürebilmek için kapsamlı hukuk reformları gerçekleştirdi.
1274
Skolastik düşünceye önemli katkılar sağlayan ve bilgi felsefesi, metafizik ve siyaset üzerine çalışmaları ile bilinen filozof  Thomas Aquinas (Aquinolu Thomas) yaşamını yitirdi. (28 Ocak 1225 – 7 Mart 1274)
1277
Brabantlı Siger, için Kilise tarafından çıkarılan yasakların ihlal edildiği gerekçesiyle, 7 Mart 1277’de Kilise tarafından suçlu bulundu. Temyiz başvurusunda bulundu ancak cezası Papalık tarafından da onaylandı. İtalya’da tutuklanarak 10 Kasım 1284’te Orvieto’da idam edildi. Orta Çağ Avrupa karanlığında, Hristiyan dogmalara karşı akıl ve bilimi savunarak İbn Rüşd(Averroes) felsefesinin temsilciliğini yaptı. Paris Üniversitesi Sanat Fakültesi öğretim görevlisi olarak, İbn Rüşd’ün eserlerini çevirdi ve Avveroism akımı doğdu. Vahyin Hakikati ile birlikte Aklın Hakikati’ni savunarak Çift Hakikat Öğretisini öne sürdü. İbn Rüşdcülük (Avveroism) Hareketini önlemek için Kilise tarafından çıkarılan yasakların ihlal edildiği gerekçesiyle, Paris Üniversitesi’nden uzaklaştırılmıştır. Paris piskoposu Stephen Tempier’nin ünlü 1277 Kınaması’yla eserlerinin okutulması ve yayımlanması yasaklanmış, yasakları çiğneyenlerin aforoz edileceği duyurmuştur. Skolastiğin yükseliş dönemindeki önemli felsefi akımlardan biri olan ‘Latin İbnirüşdçülüğü’ nün başlıca temsilcisi olarak görülmektedir. Altı adet kitabı tespit edilmiştir.

Brabantlı Siger
1796
ABD Kongresi, Osmanlı Devleti ile ABD arasında imzalanan Cezayir Antlaşması’nı onayladı. Antlaşmaya göre ABD, Osmanlı Devleti’ne bir defaya mahsus olmak üzere 642.500 dolar haraç ayrıca her yıl 21.600 dolar vergi verecekti.
1829
Sultan II. Mahmut Han, kıyafet devrimini başlattı.
1850
Felsefe profesörü, Çekoslovakya’nın kurucusu, ilk cumhurbaşkanı Tomáš Garrigue Masaryk (7 Mart 1850 – 14 Eylül 1937) dünyaya geldi. 14 Kasım 1918 – 14 Aralık 1935 tarihlerinde Cumhurbaşkanı olarak görev yaptı. Nazilerin 1933’te Almanya’da iktidara gelmelerinden sonra Orta Avrupa’nın geleceğiyle ilgili kaygılarını ilk dile getirenlerdendir. Aralık 1935’te görevinden istifa etti ve yaklaşık iki yıl sonra yaşamını yitirdi.
1864
Rusya’nın Adigey Cumhuriyetindeki soykırımı hız kazandı. Adigey’de Şapsığlar için Ruslarca verilen köylerinden ayrılma süresi doldu ve terk ettirilen Şapsığ köylerinin, Rus askerlerince ateşe verilip yakılmasına başlandı.
1887
Korça kasabasında Arnavutça ilk laik okulun açılması anısına, 7 Mart Arnavutluk Öğretmenler Günü olarak ilan edildi.
1876
Alexander Graham Bell, telefonun patentini aldı.
1911
20. yüzyılın ilk büyük devrimi olan Meksika Devrimi gerçekleşti. Devrim Porfirio Díaz’ın diktatörlüğünü devirmek amacıyla başlatıldı.
1912
Hukukçu, Türkiye’nin ilk kadın diplomatı, senatör, akademisyen, edebiyatçı ve yazar Adile Ayda 7 Mart 1912’de Sankt-Peterburg’ta dünyaya geldi. (Ölümü: 5 Kasım 1992)
1915
Fransız hukukçu ve Başbakan Jacques Michel Pierre Delmas, doğdu. (Ölümü: 10 Kasım 2000) Paris Hukuk Fakültesinden mezun oldu. Hukuk lisansının ardından Kamu Hukuku ve Ekonomi Politik alanında eğitimini tamamladı. 1933’te gazeteciliğe başladı. İkinci Dünya Savaşı’nda Fransa’nın bağımsızlığı için Charles de Gaulle ile beraber hareket etti. 1944’te de Gaulle tarafından tuğgeneralliğe getirildi ve en genç general unvanı alan isimlerden oldu. 1946’da Gironde milletvekili seçildi ve bu görevini 1997’ye kadar sürdürdü. 1954’te ve 1955’te Ulaştırma ve Turizm Bakanlığı, 1954’te Konut Bakanlığı, 1956-1957 yılları arasında Devlet Bakanlığı, 1957-1958 yılları arasında Millî Savunma Bakanlığı yaptı. Bordeaux belediye başkanlığı görevini üstendi. Fransız Milli Meclisi’nin başkanlığını üç defa üstlendi; 9 Aralık 1958–20 Haziran 1969, 3 Nisan 1978 – 21 Mayıs 1981 ve 2 Nisan 1986–12 Haziran 1988 tarihlerinden bu görevi yürüttü. 20 Haziran 1969–5 Temmuz 1972 tarihleri arasında Fransa Başbakanı olarak görev yatı. Avrupa Yerel Yönetimler Konferansı’nın toplanmasını sağladı ve bu konferans sonucunda Avrupa Konseyi’nin en önemli kurumlarından biri oluştu. Avrupa Birliği Meclisi Üyeliği (1979-1990), AGİT Parlamenterler Meclisi üyeliği (1990-1997) ve Avrupa Parlamentosu üyeliğini) (1961-1969 ve 1973-1979) yürüttü. Philippe Séguin tarafından onursal meclis başkanı unvanı verildi. Hakkında birçok kitap yazıldı. Heykeli dikilmiş az sayıdaki hukukçudan biridir.
1916
Türkiye’nin ilk anayasası olan Kanunu Esasi’de değişiklikler yapıldı.
1925
13 Şubat 1925’te başlayan Şeyh Sait Ayaklanması sonrası alınan sert önlemler çerçevesinde 4 Mart’ta kabul edilen Takrir-i Sükûn Kanunu gereğince aynı gün kurulan İstiklal Mahkemesi üyeleri yapılan seçimlerle belirlendi. Biri Ankara’da, öteki de ayaklanma bölgesinde görev yapmak üzere iki İstiklal Mahkemesi kuruldu. Denizli Milletvekili Mazhar Müfit Bey (Kansu) mahkeme başkanlığına, Karesi Milletvekili Süreyya Bey (Özgeevren) savcılığa getirildi. Urfa Milletvekili Ali Saip (Ursavaş) ve Kırşehir Milletvekili Lüfi Müfit beyler asil üyeliğe seçildi.
1927
7 Mart 1927 tarihinde TBMM’nin kararıyla hem Ankara İstiklal Mahkemesi’nin hem de Şark İstiklal Mahkemesi’nin görevi fiilen sona erdi. Şark İstiklal Mahkemesi, TBMM başkanlığına gönderdiği 432 numaralı yazısında; göreve başladığı 12 Nisan 1925’ten 7 Mart 1927’ye kadar 207 vicahi, 213 gıyabi toplam 420 idam kararı verdiğini, idamların yerine getirildiğini, 1911 kişinin çeşitli cezalara çarptırıldığını, 2779 kişinin beraat ettiğini ve böylece toplam 5010 kişiyi yargılandıklarını raporladı.
1932
Nobel Barış Ödülü sahibi hukukçu ve Fransız devlet adamı Aristide Briand yaşamını yitirdi. (Doğumu: 28 Mart 1862) Paris Hukuk Fakültesi’nde eğitim gördü. 1894’te Nantes’teki emekçiler kongresinde Jules Guesde’nin taraftarlarına karşı işçi sendikası fikrinin kabulünü sağladı. 1905 tarihli ayrılma yasasının hazırlanmasıyla görevli komisyonun muhabirliği görevine atandı. 1912’de Adalet Bakanı olarak görev yaptı. Üçüncü Fransız Cumhuriyeti döneminde Fransa başbakanı olarak görev yaptı.
1949
Aziz Nesin hakkında, 1948’de yayınlanıp toplatılan “Azizname”adlı taşlama kitabında “Cumhurbaşkanı’na hakaret ve hükümetin manevi şahsiyetini tahkir”den dava açıldı.
1952
Dışişleri Bakanı Fuad Köprülü ve 222 arkadaşı, Anayasa’nın dilini yaşayan dile dönüştürmek için DP Meclis Grubu adına bir önerge hazırlayarak Meclis’e sundu. Önergede, değiştirilmesi gereken kelimeler arasında suç, bakanlar kurulu, devrim, ivedilik gibi kelimeler yer aldı.
1954
Basın ve radyo yoluyla işlenecek suçların kapsamının genişletilmesi ve cezaların arttırılması hakkındaki kanun tasarısı, Mecliste görüşüldü. İki gün sonra basın ve radyo yoluyla işlenecek suçlara ağır cezalar getiren bu yasa TBMM’de kabul edildi.
1954
Petrol işletmeciliğini yabancı sermayeye açan Petrol Yasası Meclis’te kabul edildi.
1958
Akis dergisi toplatıldı; derginin satışı sekiz saat sonra serbest bırakıldı.
1959
Yargıtay, “Nalıncı Keseri” başlıklı yazı nedeniyle Ulus gazetesi başyazarı Yakup Kadri Karaosmanoğlu ve Yazı İşleri Müdürü Ülkü Erman hakkında, Ankara Toplu Basın Mahkemesi’nin verdiği mahkûmiyet kararını bozdu.
1960
Vatan gazetesi başyazarı Ahmet Emin Yalman Pulliam davasından aldığı 15 ay 16 günlük hapis cezasını çekmek üzere cezaevine girdi. Yalman 4 gün sonra hastaneye kaldırıldı.
1962
Tedbirler Kanunu, 5 Mart 1962 tarihinde kabul edilerek 7 Mart 1962 tarihli resmî gazetede yayınlandı. Yasa, 27 Mayıs ruhunu korumak için alınacak tedbirler kapsamında çıkarıldı.
1963
Anayasa Mahkemesi, İş Kanunu’ndaki grev yasağını iptal etti. Mahkeme 3008 Sayılı İş Kanunu’nun 72.maddesindeki “Grev ve lokavt yasaktır” hükmünü grev açısından iptal etti; “lokavt yasağı” hükmünü ise Anayasa’ya aykırı bulmadı.
1968
AIESEC’in Fen Fakültesi’nde yapılan genel kurulunda Demirel hükümeti adına konuşan Devlet Bakanı Seyfi Öztürk, Deniz Gezmiş’in de aralarında bulunduğu öğrencilerce protesto edildi. 10 protestocudan 5’i tutuklandı, Deniz Gezmiş dahil 5’i serbest bırakıldı.
1973
Askeri Yargıtay, Ankara Üniversitesi SBF Sosyoloji Asistanı İsmail Beşikçi hakkında verilen 8 yıl 4 aylık ağır hapis cezasını onayladı. Dava, Beşikçi’nin Erzurum Atatürk Üniversitesi’ndeki derslerinde, konu dışına çıkarak Marksist-Leninist ideolojiyi benimsetmeye çalıştığı gerekçesiyle açılmıştı.
1973
İlhan Cumhur Türker Hakkında Özel Af Kanunu, 7 Mart 1973’te TBMM’de, 30 Mayıs 1973 tarihinde Senato’da kabul edildi, 7 Haziran 1973’te Resmi Gazete’de yayınlandı.
1979
Pakistan’da seçimleri hukukçu ve avukat Zülfikar Ali Bhutto kazandı.
1979
Türkiye ile Sovyetler Birliği arasında, petrol anlaşması imzalandı.
1981
Dr. Fehmiye Ceren Akçabay, 7 Mart 1981’de dünyaya geldi.
1983
Cumhuriyet Başyazarı Nadir Nadi ile Yazı İşleri Müdürü Okay Gönensin’in yargılanmalarına başlandı. Savcı N.Nadi’nin 1961’de yazdığı “Tuhaf Bir Tasarı” başlıklı yazıyı 23 Ocak 1983’de tekrar sütunlarında yayınlamakla “gençleri silaha sarılmaya davet ettiği”ni iddia etti.
1983
Ahmet Necdet SezerYargıtay üyeliğine seçildi.
1983
Fransa Kültür Bakanlığı’nca Paris’te düzenlenen Nazım Hikmet’i anma gecesinde şairin iki şiirini okuyan oyuncu ve seslendirme sanatçısı Işık Yenersu’nun “Türkiye Cumhuriyeti’ni tahkir ettiği” iddiasıyla Sıkıyönetim Askeri Mahkemesi’nde yargılanmasına başlandı.
1984
Ankara Sıkıyönetim Mahkemesi, kapatılan Milliyetçi Hareket Partisi’nin (MHP) Genel Başkanı Alparslan Türkeş’in tahliyesini 23. kez reddetti.
1984
KKTC bayrağı, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Meclisi tarafından onaylandı.
1984
Cezaevi revirindeki bir tartışmada, devletin askeri kuvvetlerini tahkir ve tezyif ettiği gerekçesiyle yargılanan Doç. Dr. Yalçın Küçük beraat etti.
1984
Kamuoyunda faturalı yaşam olarak bilinen ücretlilere vergi iadesi hakkındaki yasanın kapsamı, Bakanlar Kurulu tarafından genişletilerek; fazla mesai, prim ve transfer ücretleri de yasa kapsamına alındı.
1984
Komünizm propagandası yaptığı iddiasıyla, Gölcük Sıkıyönetim Mahkemesi’nde yargılanan şair Arif Damar beraat etti.
1986
“Kadınlara karşı her türlü ayrımcılığın önlenmesi” talebini içeren 2861 imzalı dilekçe, TBMM Başkanlığı’na sunuldu.
1989
Anayasa Mahkemesi, üniversitelerde “dini inanç sebebiyle boyun ve saçların örtü veya türbanla kapatılmasını” serbest bırakan yasayı iptal etti.
1989
Yeşilyurt olayını soruşturan İçişleri Bakanlığı müfettiş raporu tamamlandı. Rapora göre, köylülere dışkı yedirmenin olmadığını ancak köylülerin dövüldüğünü açıklandı.
1989
Ankara Merkez Kapalı Cezaevi’nde 7 gündür açlık grevi yapmakta olan aralarında TBKP yöneticileri Kutlu ve Sargın’ın da bulunduğu 59 siyasi tutukluya “sayım vermedikleri” gerekçesiyle toplu dayak atılması olayı nedeniyle Avrupa İnsan Hakları Komisyonu’na başvuru yapıldı.
1990
Hürriyet gazetesi yönetim kurulu üyesi ve yazarı Çetin Emeç, İstanbul Suadiye’deki evinin önünde pusu kuran maskeli 2 kişinin silahlı saldırısında öldürüldü. Saldırıda Emeç’in şoförü Ali Sinan Ercan da yaşamını yitirdi.
1991
Son aylarda 9 kişinin gözaltında öldüğü açıklandı.
1994
Moldova’da yapılan referandum sonucu halkın yüzde 90’ı Romanya’yla birleşmeyi reddetti.
1996
Düşünceye Özgürlük isimli ortak kitapta yer alan yazısında, bölücülük yaptığı iddiasıyla yargılanan Yaşar Kemal, 1 yıl 8 ay hapse mahkûm edildi. Yayıncı Erdal Öz’e ise 3.5 milyon TL para cezası verildi. Cezalar 5 yıl ertelendi.

1997
İstanbul Devlet Güvenlik Mahkemesi, Avrasya feribotunu kaçıran 9 kişiye 8 yıl 10 ay 20’şer gün hapis cezası verdi.
1997
İskenderun Cezaevi’nden sol görüşlü 28 hükümlü tünel kazarak kaçtı, firarilerden 8’i yakalandı.
1999
İstanbul Emniyet Müdürlüğü Terörle Mücadele Şubesi tarafından 5 Mart’ta gözaltına alınan, Limter-İş Sendikası Eğitim Uzmanı Süleyman Yeter’in gördüğü işkence sonucu yaşamını yitirdiği açıklandı. Açılan davada 1 polis 2.5 yıl ceza alırken kaçak iken yakalanan komiser yardımcısına 22 Ekim 2013’de 10 yıl ceza verildi. Savcının 15 yıl hapis istemiyle temyiz ettiği karar Yargıtay’ca onaylanarak 10 yıllık ceza kesinleşti.
2001
Arjantin’de Federal Yargıç Gabriel Cavallo, askerlere tanınan af yasalarının anayasaya aykırı ve geçersiz olduğuna hükmetti. Böylece 1976-83 arasında yaklaşık 30 bin sosyalistin işkence görmesi, kaçırılması ve öldürülmesinden sorumlu tutulan 1200 askerin yargılanmasının önü açıldı.
2006
Şemdinli’de Umut Kitabevi’nin bombalanması ardından açılan davada Van Başsavcı vekili Ferhat Sarıkaya tarafından düzenlenen iddianame, Van 3’üncü Ağır Ceza Mahkemesi tarafından kabul edildi. Ferhat Sarıkaya, iddianamesinde şüpheli olmamasına karşın Kara Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Yaşar Büyükanıt’a da suçlamalar getirdi. Aynı gün, Avukat Tarcan Ülük, Van Savcısı Ferhat Sarıkaya hakkında suç duyurusunda bulundu.
2007
Video paylaşım sitesi Youtube’ye, Atatürk’e hakaret eden videolara yer vermesi gerekçesiyle Türkiye’den erişim engeli getirildi.
2008
7 Mart 2008 günü Abhazya Meclisi tarafından bir bildirge yayınlanarak tüm dünyadan tanınma talep edildi. Bağımsızlık ilk olarak Rusya Federasyonu tarafından ve daha sonra Nikaragua, Venezuela, Nauru, Vanuatu ve Tualu Cumhuriyetleri tarafından tanındı.
2014
Ergenekon davasından yargılanan İlker Başbuğ, 26 ay sonra hak ihlali gerekçesiyle tahliye edildi. Başbuğ hakkında AYM ihlal kararı vermişti.
2015
Adalet Bakanı Bekir Bozdağ’ın 26 Aralık 2013’te başlayan görev dönemi 7 Mart 2015’te sona erdi.
2016
İkinci Türkiye-AB Zirvesi, 28+1 formatında ve 3 AB Kurumunun Başkanının katılımıyla 7 Mart 2016’da Brüksel’de gerçekleştirildi. Zirvede özellikle, Ege’de ölümlerin önlenmesi, insan kaçakçılığı ve yasadışı göç konusu ön plana çıktı.
2017
Amerikalı kadın savunma avukatı Lynne Irene Stewart yaşamını yitirdi. (Doğumu: 8 Ekim 1939) Rutgers Üniversitesi Hukuk Bölümünden mezun oldu. 1993’te Dünya Ticaret Merkezi’ne saldırı emrini verdiği iddia edilen Mısır’lı islami önder Ömer Abdurrahmanı savunmasıyla tanındı.
2022
Hukukçu, yargıç ve Pakistan’ın 9. Cumhurbaşkanı Muhammed Refik Tarar (2 Kasım 1929 – 7 Mart 2022) yaşamını yitirdi. 1 Ocak 1998 – 20 Haziran 2001 tarihlerinde görev yapmıştı.
 
2025
TÜSİAD Başkanı  hakkında zincirleme şekilde “Basın ve Yayın Yoluyla Yanıltıcı Bilgiyi Alenen Yayma” suçundan 1 yıl 3 aydan 5 yıl 3 aya kadar dava açıldı. Şüpheliler hakkındaki ‘adil yargılamayı etkilemeye teşebbüs‘ suçu ile ilgili soruşturmanın ise tamamlanmadığı bildirildi.
2025
Görevden alınan CHP’li Esenyurt Belediye Başkanı Ahmet Özer hakkında “Terör Örgütü Üyesi Olmak” suçlamasıyla 15 yıla kadar hapis cezası istemiyle düzenlenen iddianame İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından kabul edildi. 

Bu Hafta Popüler

Hukuk, Adalet ve Yargı Temalı Şiirler

Şiir / Hukuk, Adalet ve Yargı Temalı Şiirler Şikayetname- Selam...

Türkiye İşçi Partisi Kapatma Kararı

Türkiye İşçi Partisi, 13 Şubat 1961 tarihinde kurulmuş, Anayasa...

21 Mart – Hukuk Takvimi

21 Mart - Hukuk Takvimi 1779 Osmanlı Devleti ile Rusya arasında, Aynalıkavak Antlaşması imzalandı. 1806 Meksikalı hukukçu...

İklim Değişikliği Tehdidine Karşı İstanbul Manifestosu

İklim Değişikliği Tehdidine Karşı İstanbul Manifestosu; "Gezegen Elden gidiyor,...

Bölgesel veya Azınlık Dilleri Uzmanlar Komitesi

Bölgesel veya Azınlık Dilleri için Avrupa Şartı Uzmanlar Komitesi...

Popüler Konular

10 Ekim – Hukuk Takvimi

10 Ekim - Hukuk Takvimi 415  İmparator II. Theodosios tarafından...

Ulusal Azınlıkların Korunmasına İlişkin Çerçeve Sözleşme

Ulusal Azınlıkların Korunmasına İlişkin Çerçeve Sözleşme, Avrupa Konseyi tarafından 1...

Hasan Fehmi Kokay

Hasan Fehmi Kokay,1875 yılında Denizli Babadağı’nda doğdu. İlk ve...

Devlet Güvenlik Mahkemelerinin Kuruluş ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun – 1983

Devlet Güvenlik Mahkemeleri, 16 Haziran 1983 tarihinde kabul edilen...

İdam Türleri

Kurşuna Dizme: Klasik bir yöntem olan bu idam şeklini...

Tıbbi Laboratuvarlar Yönetmeliği

Tıbbi Laboratuvarlar Yönetmeliği, tıbbi laboratuvarların planlanma, ruhsatlandırma, açılması ile...

9 Ekim – Hukuk Takvimi

9 Ekim - Hukuk Takvimi 1831  Yunan hukukçu ve devlet adamı,...

Askerî Yargıtay

Askerî Yargıtay, 6 Nisan 1914 tarihinde kurulmuş, 16 Nisan...

İlginizi Çekebilir

Popüler Kategoriler