Pazar, Ekim 12, 2025
17.3 C
İstanbul

8 Ocak – Hukuk Takvimi

8 Ocak – Hukuk Takvimi
1297
Monako bağımsızlığını kazandı
1642
Dünyanın döndüğünü söylediği için Engizisyon’da yargılanan Galileo Galilei yaşamını yitirdi.
1784
Osmanlı Devleti, Rusya’nın Kırım’ı ilhakını bir “sened” ile resmen tanıdı. 1774 Küçük Kaynarca Antlaşması ile Karadeniz, Türk Gölü olmaktan çıkmıştır.
1918
Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Woodrow Wilson, Temsilciler Meclisi ve Senato’nun ortak toplantısında, Avrupa’da kalıcı barışın sağlanması için, kendi adıyla anılacak olan 14 prensibi ortaya attı. Wilson İlkeleri ilan edildi.

1921
Rus avukat ve heykeltıraş Leonid Vladimirovitch Pozen yaşamını yitirdi. (Doğumu: 26 Şubat 1849) Harkov Universitesi’ne girdi. Bir yıl sonra Sankt Petersburg Hukuk Fakültesine nakil yaptırdı. Mezuniyetinin ardından 1876’da Adalet Bakanlığına girdi, Poltava bölgesine, savcı yardımcısı adayı olarak tayin edildi. 1891’de Sankt Petersburg bölge mahkemesi savcılığında çalışmaya başladı. 1912’de Yüksek Yargıtay Hakimi oldu.
1928
Amerikalı hukukçu ve siyasetçi Thomas Slade Gorton III doğdu. (Ölümü: 19 Ağustos 2020) Columbia Hukuk Okulu‘ndan mezun oldu. Mesleğine Washington savcısı olarak başladı. Amerika Birleşik Devletleri Demokrat Parti üyesi olarak siyasete girdi. Amerika Birleşik Devletleri Washington senatörü olarak 1981-1987, ve 1989-2001 yılları arasında iki dönem görev yaptı.
1932
Fransız hukukçu Michel Gentot doğdu. Paris Siyasal Bilgiler Enstitüsü ve Ulusal İdare Okulu’nu bitirdi. 1979-1987 yıllarında Paris Siyasal Bilgiler Enstitüsü’nün müdürü oldu. İdari Belgelere Erişim Komisyonu Başkanlığı görevinde bulundu. Lyon Bölge İdare Mahkemesi Başkanı ve Danıştay Davalar Dairesi Başkanı oldu. 1999-2004 yıllarında Ulusal Bilişim Teknolojisi ve Özgürlükler Komisyonu Başkanı ve Uluslararası Çalışma Örgütünde görev yaptı.
1937
Fransız hukukçu ve siyasetçi Louis Le Pensec doğdu. Rennes Üniversitesi‘nden hukuk ve IGR-IAE’den yönetim bilimleri derecesi aldı. Rennes Üniversitesi’nde öğretim üyeliği yaptı. 1971’de Mellac belediye başkanı, 1973’te Finistère vekili, 1976’da Finistère genel meclis üyesi olarak seçildi. Sosyalist Parti’de görev aldı. Milletvekilliği ve senatörlük görevlerinde bulundu. Fransa’nın ilk Deniz Bakanı oldu.
1940
Türkiye, İngiltere ve Fransa ile 2 yıl süreyle krom satış antlaşması imzaladı.
1943
Fransız hukukçu ve diplomat Jacques Gabriel Huntzinger doğdu. Paris Hukuk Fakültesi’ni ve Paris Siyasal Bilgiler Enstitüsü‘nü bitirdi.  Hukuk doktoru oldu ve kamu hukuku alanında uzmanlaştı.. Paris X-Nanterre Üniversitesi, Besançon Üniversitesi ve Perpignan Üniversitesi’nde kamu hukuku alanında asistanlık, doçentlik ve profesörlük yaptı. 1983-1985 yıllarında Avrupa Sosyalistler Partisi başkan yardımcısı oldu. 1984’te Ekonomik ve Sosyal Konsey üyesi olarak atandı. 1989 yılında Dışişleri Bakanı Roland Dumas’nın yetkili danışmanı ve Ulusal Savunma Genel Sekreterliği diplomatik danışmanı oldu. 1991-1994 yılları arasında Estonya büyükelçisi, 1996-2000 yıllarında Makedonya büyükelçisi, 2000-2003 yıllarında İsrail büyükelçisi olarak görev yaptı. Ulusal İnsan Hakları Danışma Komisyonu üyeliği yaptı.
1943
İkinci Dünya Savaşı devam ediyor: Yoksullara ucuz ekmek verilmesine ilişkin kararname yayımlandı.
1945
İspanyol hukukçu ve büyükelçi Francisco Villar y Ortiz de Urbina doğdu. Salamanca Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nden mezun oldu. Dışişleri Bakanlığı’nda  memur  olarak çalıştı.  Afrika Genel Müdürlüğü’nde çalıştı. 1987-1991’de Birleşmiş Milletler İspanya Daimi Temsilcisi oldu.  1996-2000 yıllarında Amerikan Devletleri Örgütü nezdinde Daimi Temsilci olarak görev aldı. 2000-2004 yılları arasında UNESCO Daimi Temsilcisi, 2004-2010 yılları arasında Fransa Büyükelçisi oldu. 2009 yılında İspanyol Diplomatik Kariyerindeki en yüksek derece olan “İspanya Büyükelçisi” rütbesine ulaştı. 2010-2012 yıllarında Portekiz Büyükelçisi olarak görev yaptı.
1946
Celâl Bayar, Demokrat Parti (DP) Genel Başkanı oldu.
1950
Avusturyalı hukukçu, iktisatçı ve siyaset bilimci Joseph Alois Schumpeter yaşamını yitirdi. (Ölümü: 8 Ocak 1950) Viyana Üniversitesinde hukuk okudu. 1906 yılında doktorasını tamamladı.  1909 yılında Çernivtsi Üniversitesi’nde “iktisat ve devlet” konularında profesör olarak görev yaptı. 1911 yılından I. Dünya Savaşına kadar Graz Üniversitesinde çalıştı. 1919-1920 yılları arasında  Avusturya Maliye Bakanlığı’nda çalıştı. 1920-1924 yıllarında Biedermeier Bank adlı özel bir bankada başkanlık görevini yürüttü. 1925 – 1932 yılları arasında Bonn Üniversitesinde görev aldı. Almanya’da Nazi hareketinin yükselişi üzerine ABD’ye geçerek, Harvard Üniversitesi’ne çalışmaya başladı. 1933 yılında, matematikçi ve iktisatçılar ile Ekonometri Topluluğu’nu kurdu ve bu topluluğun başkanlığını yürüttü. İktisat ve toplumbilimini bağdaştırmaya çalıştı.
1967
Yargıç, hikâye, oyun ve roman yazarı İlhan Tarus yaşamını yitirdi. (Doğumu: 27 Kasım 1907) Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nde okudu. Bir süre savcılık ve yargıçlık yaptıktan sonra resmî görevinden ayrılarak İstanbul’a yerleşti. 1931’de gazetecilik yaptı. 1946 yılında yeniden Adalet Bakanlığı’nda memurluğa başladı. Çeşitli gazetelerde yayımladığı hikâye ve romanlarının yanı sıra Ankara Zafer gazetesinde fıkra yazarlığı yaptı. İlk eserlerini tiyatro türünde kaleme aldı. İlk eseri 1927’de Hareket Dergisi’nde yayınlandı. 1935 yılından itibaren Haber, Servet-i Fünûn ve Varlık dergilerinde hikâyeleri basıldı.
1968
Prof. Dr. Bertil Emrah Oder, doğdu. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesinden mezun oldu.
1980
Akaryakıt yokluğu nedeniyle fabrikaların %80’i üretimi durdurdu.
1981
İdam talebiyle yargılanan ülkücü Ferhat Tüysüz ve 14 arkadaşı hakkında daha önce askeri savcı tarafından hazırlanan mütalaa sanıklar lehine hafifletilerek TCK 312/3-2 kapsamına giren suçlardan yargılanma talep edildi.
1982
Güney Dergisinde yazdığı bir yazıdan dolayı Yılmaz Güney gıyabında 7 yıl 6 ay hapse mahkum edildi ve tutuklama kararı çıkarıldı. Aynı dergideki başka bir yazıdan dolayı gıyaplarında Nihat Behramoğlu 6 ay, Yazı İşleri Müdürü E.Gözmen 8 yıl hapis cezası aldı.
1983
Kültür ve Turizm Bakanlığı “Talih oyunları yönetmenliğini” yürürlüğe koydu.
1984
Başbakan Turgut Özal, Türk Parasının Kıymetini Koruma Kanunu‘nun herkesin başına bela olduğunu söyledi.
1986
  • Henry Miller’in Oğlak Dönencesi adlı romanı, müstehcen olduğu gerekçesiyle toplatıldı.
  • Sinema ve video eserleri yasa tasarısının Meclis komisyonunda görüşülmesi sıradında seks filmleri furyasından yakınan ANAP Milletvekili Hakkı Artukaslan: “Filmleri Diyanet İşleri Başkanlığı denetlemelidir.”
  • 8 sanatçıya Yükseköğretim Kurulu (YÖK) tarafından “profesörlük” unvanı verildi.
  • ABD’de Hacker Manifestosu ilan edildi.
1987
  • Yüksek öğrenim kurumlarında “çağdaş kıyafet ve görünüm” zorunluluğu getirildi. YÖK Disiplin Yönetmeliği’ne eklenen maddede çağdaş kıyafet ve görünümün ne olduğu açıkça tanımlanmadı.
  • Danıştay, 1402 sayılı sıkıyönetim yasası ile İstanbul Şehir Tiyatroları’ndan uzaklaştırılan Başar Sabuncu ve Leyla Altın’ın göreve dönüşüne yönelik İdare Mahkemesi kararını uygulamayan ANAP’lı Belediye’nin “bozma” başvurusunu reddederek kararı onayladı.
1986
Emniyet Genel Müdürlüğü tarafından cinsiyet değiştirdiği için 7 yıldır sahneye çıkmasına izin verilmeyen Bülent Ersoy’un sahneye çıkma yasağı kaldırıldı.
1992
Ankara’da bir depoda kilitli tutulan “yasak” kitaplar Kültür Bakanlığı’nda sergilenmeye başladı. Kitaplar ileride oluşturulacak Demokrasi ve İnsan Hakları Müzesi’ne konulacak.
1996
Evrensel Gazetesi muhabiri Metin Göktepe, polis tarafından gözaltına alındıktan sonra Eyüp Spor Salonu yanındaki parkta ölü bulundu.
1996
Fransız hukukçu ve  siyasetçi François Maurice Adrien Marie Mitterrand yaşamını yitirdi. (Doğumu: 26 Ekim 1916) Paris’te hukuk ve siyasal bilimler öğrenimi gördü. 1945’te Direniş Hareketi Demokratik ve Sosyalist Birliği’nin kurucuları arasında yer aldı.  1946-1958 yılları arasında milletvekili, 1962’den itibaren senatör olarak seçildi. Denizaşırı İller bakanlığı, İçişleri bakanlığı, Adalet bakanlığı ve Avrupa Konseyi’nde bakanlık görevlerinde bulundu.  1981-1995 yılları arasında iki dönem Fransa başkanı olarak görev yaptı. Beşinci Cumhuriyet’in kuruluşundan sonra Sosyalist Parti’den seçilen ilk cumhurbaşkanı oldu.
2001
Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Zekeriya Beyaz, fakültede katıldığı toplantıda, türban konusunun tartışıldığı sırada çıkan karışıklıkta bıçaklandı.
2002
2004
24 Eylül 1996’da Diyarbakır Cezaevi’nde 10 mahpusun güvenlik güçlerince dövülerek öldürülmesiyle ilgili olarak 36’sı polis 19’u jandarma toplam 65 sanık hakkında dava açıldı. Sanıklar için ”Görevi ihmal ve ölüme sebep olmak”suçundan 3-16 yıl arası hapis cezası istendi.
2004
  • Milli Güvenlik Kurulu Genel Sekreterliği Yönetmeliği‘nin gizliliğini kaldıran yasanın ardından hazırlanan yeni yönetmelik 8 Ocak 2004’te yürürlüğe girdi. MGK Genel Sekreterliği, Başbakan’a bağlı bir kuruluş olarak tanımlandı.
  • İstanbul Üniversitesi’nde haklarında soruşturma açılan ve okula girişlerine izin verilmeyen öğrenciler Merkez Kampüs önünde “Alternatif Üniversite” oluşturdu.
2005
Hukukçu ve siyasetçi Mehmet Raif Aybar yaşamını yitirdi. (Doğumu: 31 Ağustos 1915) Siyasal Bilgiler ve Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nden mezun oldu. Kocaeli Maiyet Memuru, Fatsa, Gürpınar Kaymakamı, Edirne Hukuk İşleri Müdürü, Yozgat Emniyet Müdürü, Emniyet Genel Müdürlüğü 6. Şube Müdürü olarak görev yaptı. Serbest avukat olarak çalıştı. 14 Mayıs 1950 (9. Dönem) ve 2 Mayıs 1954 (10. Dönem) tarihlerinde yapılan genel seçimlerde Demokrat Parti (DP) Bursa Milletvekili seçildi. 9. Dönemde Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlık Divanı Kâtip Üyesi olarak görevde bulundu. 6 Ocak – 15 Ekim 1961 tarihleri arasında Kurucu Meclis Millî Birlik Komitesi Temsilcisi olarak görev yaptı. 15 Ekim 1961 (12. Dönem) tarihinde yapılan genel seçimlerde Yeni Türkiye Partisi (YTP) Ankara Milletvekili seçildi. Mustafa İsmet İnönü’nün 25 Haziran 1962 tarihinde kurmuş olduğu 27. Hükümet’te Devlet Bakanı olarak atandı. 8 Ocak 2005’te Ankara’da yaşamını yitirdi. Cendere ve Kaftan isimli eserleri bulunmaktadır.
2006
Abdi İpekçi suikastı ve gasp suçu nedeniyle hüküm giyen Mehmet Ali Ağca’nın cezasını tamamladığı Kartal Ağır Ceza Mahkemesi’nce onaylandı.
2010
Tek Gıda-İş Sendikası önünde toplanıp AKP Genel Merkezi önüne giderek kendilerini zincirleyen 41 TEKEL direnişçisi plastik kelepçeyle gözaltına alındı, akşam saatlerinde serbest bırakıldı.
2013
YÖK’ün web sitesini çökerten RedHack, üniversitelerdeki yolsuzluk iddialarına ilişkin belgeleri Twitter’dan yayınladı.
2014
Uludere/Ortasu (Roboski) köyünde 28 Aralık 2011’de katledilen 19’u çocuk 34 kişiyle ilgili soruşturmada askeri savcılığın takipsizlik kararı vermesine ilişkin olarak Diyarbakır Barosu Başkanı Tahir Elçi Roboski Davasını AYM ve AİHM’ne taşıyacaklarını söyleyerek Birleşmiş Milletleri göreve çağırdı.
2015
Avustralyalı yargıç ve siyasetçi Keppel Enderby yaşamını yitirdi. (Doğumu: 25 Haziran 1926)    Sidney Üniversitesi’nde hukuk okudu. 1950’den 1954’e  kadar Londra’da  avukat olarak çalıştı. Sidney Teknik Koleji’nde ders verdi. Avustralya Ulusal Üniversitesi’nde hukuk alanında konferanslar verdi. 1973’te Kraliçe’nin Danışmanı (QC) olarak atandı.  Gough Whitlam hükümetinde kıdemli kabine bakanı oldu. New South Wales Yüksek Mahkemesi’ne yargıç olarak atandı.
2016
Başbakanlık tarafından, cuma günlerinde öğle tatilinin ibadet hürriyetini engellemeyecek şekilde kullanılabilmesine olanak sağlayan genelge, 8 Ocak 2016 yılında Resmi Gazete’de yayımlandı.
2025
Ümraniye’de polis Şeyda Yılmaz’ı öldüren Yunus Emre Geçti hakkında yapılan yargılamada karar çıktı. mahkeme, sanık Yunus Emre Geçti’yi  Polis Şeyda Yılmaz’a karşı “Görevli memura karşı kasten öldürme” suçundan ağırlaştırılmış müebbet, polis memuru K.H.S.’ye karşı, “Görevli memura karşı kasten öldürmeye teşebbüs” suçundan 20 yıl, annesi Pınar Geçti’ye karşı “Olası kastla yaralam” suçundan 3 yıl, “Görevi yaptırmamak için direnme” suçundan 3 yıl 9 ay hapse çarptırdı.
2025
Antalya’da, kendilerini polis olarak tanıttıkları iki kişiyi ziynet eşyalarıyla birlikte toplamda 1 milyon 273 bin lira dolandırdığı öne sürülen 3 şüpheliden ikisi tutuklandı. Şüphelilerin kendilerini İl Göç İdaresinde görevli polis olarak tanıtarak dolandırıcılık yaptıkları anlaşıldı.
2025
Güney Afrika’daki ırkçı apartheid karşıtı hareketin lideri ve ülkenin ilk siyah devlet başkanı Nelson Mandela‘nın torununun, otomobil hırsızlığından arkadaşlarıyla birlikte gözaltına alındı.

Bu Hafta Popüler

Yaya Hakları Bildirgesi

Yaya Hakları Bildirgesi, İnsan Hakları Derneği Çevre Komisyonu tarafından...

Kamu Yaşamında Standart İlkeler

Kamu Yaşamında Standart İlkeler(Nolan İlkeleri), kamu görevlilerinin sahip olmaları...

Göze Göz: Suç ve Cezanın Küresel Tarihi

Göze Göz: Suç ve Cezanın Küresel Tarihi, Mitchel P....

Avrupa Topluluğu Hukuk Düzeni ve Ulus Devlet Egemenliği

Avrupa Topluluğu Hukuk Düzeni ve Ulus Devlet Egemenliği Eser, 1003...

Doç.Dr. Nagehan Kırkbeşoğlu

Doç. Dr. Nagehan Kırkbeşoğlu, 3 Eylül 1980 tarihinde dünyaya...

Popüler Konular

10 Ekim – Hukuk Takvimi

10 Ekim - Hukuk Takvimi 415  İmparator II. Theodosios tarafından...

Ulusal Azınlıkların Korunmasına İlişkin Çerçeve Sözleşme

Ulusal Azınlıkların Korunmasına İlişkin Çerçeve Sözleşme, Avrupa Konseyi tarafından 1...

Hasan Fehmi Kokay

Hasan Fehmi Kokay,1875 yılında Denizli Babadağı’nda doğdu. İlk ve...

Devlet Güvenlik Mahkemelerinin Kuruluş ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun – 1983

Devlet Güvenlik Mahkemeleri, 16 Haziran 1983 tarihinde kabul edilen...

İdam Türleri

Kurşuna Dizme: Klasik bir yöntem olan bu idam şeklini...

Tıbbi Laboratuvarlar Yönetmeliği

Tıbbi Laboratuvarlar Yönetmeliği, tıbbi laboratuvarların planlanma, ruhsatlandırma, açılması ile...

9 Ekim – Hukuk Takvimi

9 Ekim - Hukuk Takvimi 1831  Yunan hukukçu ve devlet adamı,...

Askerî Yargıtay

Askerî Yargıtay, 6 Nisan 1914 tarihinde kurulmuş, 16 Nisan...

İlginizi Çekebilir

Popüler Kategoriler