8 Şubat – Hukuk Takvimi / Hukuk Tarihinde Önemli Olaylar
412
Yunan filozof Proklos doğdu. İskenderiye’de felsefe, matematik ve hukuk eğitimi aldıktan sonra Atina’ya döndü. Platon Akademisi’ni yönetti. Bizans mahkemelerinde kıdemli bir hukukçu ve muhakemesi güçlü bir diyalektik ustası idi. Hiç evlenmedi. (Ölümü: 17 Nisan 485)
1587
İskoçya Kraliçesi Mary Stuart, kafası kesilerek idam edildi. 19 yıl hapiste kaldıktan sonra idam edilen Kraliçe Mary, Kraliçe I. Elizabeth’e suikast planlamakla suçlanmıştı.
1828
Hukukçu, İspanya Başbakanı ve tarihçi Antonio Cánovas del Castillo dünyaya geldi. (8 Şubat 1828 – 8 Ağustos 1897) Madrid Üniversitesi’nde hukuk okudu. Altı dönem başbakanlık yaptı. İzlediği iç politikayla kamu düzenini ve ulusal birliği sağladı. Anarşist hareketleri zor kullanarak bastırdı. Küba sorununa çözüm bulmaya çalıştığı bir dönemde İtalyan anarşist Michele Angiolillo tarafından öldürüldü. 1876 İspanya Anayasası‘nın hazırlayıcısıdır. İspanya tarihi üzerine kitapları bulunmaktadır.
1829
Venezuela’nın ilk başkanı olan Avukat Cristóbal Hurtao de Mendoza yaşamını yitirdi. (Doğumu: 23 Haziran 1885) 5 Mart 1811’den 21 Mart 1812’ye kadar Venezuela devlet başkanlığı yaptı. Doğum tarihi, ülkesinde Avukatlar Günü olarak kutlanmaktadır.
1845
İrlandalı hukukçu, düşünür ve politik iktisatçı Francis Ysidro Edgeworth doğdu. (Ölümü: 13 Şubat 1926) Balliol College ve Oxford Üniversitesi’nde antik ve modern diller alanında eğitim aldı. 1877’de Londra’da avukat olmaya hak kazandı ancak hiç avukat olarak çalışmadı. 1888’de King’s College London’da ekonomi kürsüsüne atandı ve 1891’de Oxford Üniversitesi’nde Drummond Politik İktisat Profesörü oldu. 1891’de The Economic Journal’ın da kurucu editörlüğünü yaptı. “Theory of Monopoly”, “On the Application of Mathematics to Political Economy: Address of the President of Section F of the British Association for the Advancement of Science ” ve “Mathematical Psychics: An essay on the application of mathematics to the moral sciences” en önemli eserleridir. 1881 yılında yayımlanan “Mathematical Psychics” adlı kitabı ile ünlendi.
1860
Danimarkalı hukukçu ve politikacı Carl Edvard Rotwitt yaşamını yitirdi. (Doğumu: 2 Mart 1812) Kopenhag Üniversitesi‘nde hukuk eğitimi gördü. 1836’da Thisted’de savcı olarak görev yaptı. 1841’de Arazi Komiseri oldu. 1842’nin sonunda Yargıtay hakimi oldu. 1853’ten 1859’a kadar başkan olarak görev yaptı.
1878
Yahudi filozof Martin Buber doğdu. (Ölümü: 1965) Dinsel varoluşçuluk üzerine kurduğu diyalog felsefesi ile tarihe geçti.
1880
Arnavutluk Sosyalist Halk Cumhuriyeti başbakanı Malik Buşati, İşkodra’da doğdu. (Ölümü: 15 Şubat 1946. Tiran, Arnavutluk) 13 Şubat-12 Mayıs 1943 tarihleri arasındaki İtalyan işgali sırasında Arnavutluk Başbakanı olarak görev yaptı. Yargılanan bir başbakan olarak tarihe geçti.
1888
İtalyan modernist şair, gazeteci, deneme yazarı, eleştirmen, akademisyen Giuseppe Ungaretti doğdu. (Ölümü: 2 Haziran 1970) Hukuk Fakültesi’ne kaydoldu ancak daha çok edebiyat ve felsefeyle ilgilendi. 1936-42 arasında São Paulo Üniversitesi’nde İtalyan Edebiyatı Profesörü olarak görev yaptı. İtalya’ya döndükten sonra Roma Üniversitesi’nde Modern İtalyan Edebiyatı dersleri verdi. 1970’te Neustadt Uluslararası Edebiyat Ödülü’nü kazandı. Ermetismo(Hermetizm) olarak bilinen deneysel akımın önde gelen temsilcilerinden ve 20. yüzyıl İtalyan edebiyatının en tanınmış katkıcılarından biri oldu. Dil ve biçimde yaptığı yeniliklerle İtalyan şiirine köklü bir değişim getirdi.
1897
Hindistan Cumhurbaşkanı Zakir Hüseyin doğdu. (Ölümü: 3 Mayıs 1969) Ülkesinde bu göreve getirilen ilk Müslüman oldu ve laikliği savunduğu için bazı Müslüman çevreler tarafından ağır şekilde eleştirildi.
1903
Hukukçu ve Malezya’nın ilk başbakanı Tunku Abdurrahman doğdu. (Ölümü: 6 Aralık 1990) Cambridge Üniversitesi’nde hukuk ve tarih okudu.
Hukukçu ve Malezya’nın ilk başbakanı Tunku Abdurrahman
1921
Antep’e 8 Şubat 1921’de TBMM tarafından “Gazi” unvanı verildi.
1924
ABD’de idam cezasını gaz kullanmak suretiyle gerçekleştiren ilk eyalet Nevada oldu.
1926
Yunan partizan, aktivist ve İkinci Dünya Savaşı sırasında Mihver Devletleri’ne karşı savaşan Yunan Direnişçi, Diamando Kumbaki doğdu. (Ölümü: 1944)
1935
Türkiye Büyük Millet Meclisi 5. dönem seçimleri yapıldı. Türk kadını ilk kez seçme ve seçilme hakkını kullandı. Cumhuriyet Halk Fırkası (CHF) iktidarı devam etti ve 17 kadın milletvekili olarak ilk defa meclise girdi. Ara seçimlerde bu sayı 18’e ulaştı. Bu dönemde kadın milletvekillerinin meclisteki 395 milletvekiline oranı yüzde 4,5 idi.
1936
Amerikalı avukat ve politikacı Charles Curtis yaşamını yitirdi. (Doğumu: 25 Ocak 1860) Yarı zamanlı çalıştığı köklü bir firmaişine devam ederken bir yandan da hukuk okudu. 1881’de baroya kabul edildi ve mesleğe Topeka’da başladı. 1885’ten 1889’a kadar Kansas, Shawnee County’de savcı olarak görev yaptı. Kaw Nation’ın bir üyesi olan herhangi bir Kızılderili soyuna sahip olan ve federal yürütme organındaki en yüksek ofislerden birine ulaşan ilk Avrupalı olmayan soylu kişidir. Dawes Yasasını Beş Uygar Kabileyi kapsayacak şekilde genişletti. 19. yüzyılın sonunda, bir başka asimilasyon yöntemi olarak Hintli çocuklar için yatılı okullar açtı. İlk olarak 1906’da Kansas Yasama Meclisi tarafından ve daha sonra 1914, 1920 ve 1926’da halk oylamasıyla ABD Senatosu’na seçildi. 1929’dan 1933’e kadar Amerika Birleşik Devletleri’nin 31. başkan yardımcısı olarak görev yaptı.
Dünyaca ünlü avukat ve yazar John Grisham 8 Şubat 1955 tarihinde Jonosboro, Arkansas’ta dünyaya geldi.
1956
Gazetelerin sayfa sayısı sınırlandı, piyango ve ikramiyeler yasaklandı.
1956
Dolandırıcılar kralı Sülün Osman, Bursa’da yakalandı. Osman Ziya Sülün, 1923’te İstanbul’da doğmuş, ilk “işini” 1948 yılında Fatih’te yeni tuttuğu evin sahibini dolandırarak yapmıştı. 1950 ve 60’lı yıllardaki dolandırıcılıkları ile ünlenen Sülün Osman, İstanbul Tramvaylarını, Galata Kulesini ve kent meydanlarındaki saatleri, şehir hatları vapurlarını ve diğer kamu mallarını saf vatandaşlara satması ya da kiraya vermesi ile dolandırıcılık tarihine adını yazdırdı. Arkasından daha profesyonelleri geldi.
1963
ABD vatandaşlarının Küba ile seyahat, finansal ve ticari amaçlı her türlü ilişkisi John F. Kennedy yönetimince yasaklandı.
1967
Türkiye Milli Talebe Federasyonu (TMTF) binası mührünün sökülmesiyle ilgili olarak 31 üniversite öğrencisinin yargılanmasına devam edildi. Duruşmada, TMTF binasının herhangi bir mahkeme kararı bulunmaksızın polisçe mühürlendiği anlaşıldı.
1973
Millet Meclisi’ni feshederek Anayasa’nın tamamını veya bir kısmını değiştirmeye teşebbüsle suçlanan Eski Millî Birlik Komitesi üyesi emekli Korgeneral Cemal Madanoğlu ve 31 arkadaşının yargılanmasına başlandı. Eski Millî Birlik Komitesi üyesi Cemal Madanoğlu ve 31 kişi hakkında “Anayasayı değiştirme ve Türkiye Büyük Millet Meclisi’ni ıskat için gizli örgüt kurma” iddiasıyla 20 Ocak 1073’te dava açılıştı.
Korgeneral Cemal Madanoğlu
1976
İngiltere, IRA (İrlanda Cumhuriyet Ordusu) sanıklarına işkence ettiği iddiaları kapsamına AİHM’de savunma yaptı.
1977
G.Kurmay Askeri Savcısı, ABD uçak firması Lockheed’in Türkiye’de rüşvet dağıtmasıyla ilgili dosyada “görevsizlik” kararı verdi
Hisarbank, İstanbul Bankası ve Ortadoğu İktisat Bankası’nın (Odibank) 66 yöneticisinin mallarına 8 Şubat 1985’te tedbir konuldu.
1991
ABD’nin Irak’a müdahalesine karşı 81 şair, savaşa karşı birer dize yazarak hazırladıkları ortak şiiri yayınladı ve metin tek bir şiir haline getirildi.
2000
Danıştay 10. Dairesi, FP’den İstanbul Milletvekili seçilen Merve Kavakçı‘nın, Türk vatandaşlığının kaybettirilmesine ilişkin Bakanlar Kurulu Kararı’nın iptali istemini oy birliğiyle reddetti.
2001
Hukukçu ve yazar Ahmet Kabaklı yaşamını yitirdi. (1924, Harput – 8 Şubat 2001) İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’ndeki eğitimini 1959 yılında tamamladıktan sonra stajını bitirerek 1961 yılında İstanbul Barosu’ kaydoldu ve kısa bir süre avukatlık yaptı.
2001
Bonn Başsavcılığı’nın, Hristiyan-Demokrat Parti’ye (CDU) yapılan karanlık bağışlarla ilgili dava çerçevesinde eski Başbakan Helmut Kohl hakkında açtığı dava, 150 bin Euro tutarında cezanın ödenmesiyle kapandı.
Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, tarikat şeyhi Esad Coşan ile damadı Ali Yücel Uyarel’in Süleymaniye Camii haziresine definlerine imkân tanıyan kararname taslağını imzalamadı ve Başbakanlık’a iade etti.
2001
Kırklareli’nin Lüleburgaz İlçesi’nde, SSK hastanesinde hatalı iğne yapıldığı için sol kolu dirseğinden kesilen Ayşen Başaran’ın ailesinin, 1996 yılında SSK aleyhine açtığı tazminat davası sonuçlandı. Mahkeme, Başaran ailesine yasal faizleriyle birlikte 119 milyar lira manevi tazminat ödenmesine karar verdi.
2002
Yargıtay 6. Ceza Dairesi, “Yüksekova Çetesi” davasında 5 sanık hakkında verilen çeşitli hapis cezalarına ilişkin mahkûmiyet kararlarını bozdu.
2005
İsrail Başbakanı Ariel Şaron ve Filistin lideri Mahmud Abbas arasında, Mısır’da imzalanan bir antlaşma ile ateşkes sağlandı.
2006
Hrant Dink suikastı davasına devam edildi. Duruşma öncesinde, faili meçhul cinayetlerde yakınlarını kaybedenler adına açıklanan ortak metni Sabahattin Ali’nin kızı Filiz Ali okudu.
2006
Danıştay, okula geliş gidişlerinde türban takan bir öğretmenin, anaokuluna müdür olmasını sakıncalı buldu. Gerekçede, ”Anayasaya göre, çağdaş eğitim-öğretim esaslarına dayanan düzenin, laiklik ilkesinin göz ardı edildiği bir ortam olmasının mümkün olmayacağı” belirtildi.
2012
MİT Müsteşarı Hakan Fidan, Müsteşar Yardımcısı Afet Güneş ve eski MİT Müsteşarı Emre Taner, KCK soruşturması kapsamında ifadeye çağrıldı.
2022
Örgüt propagandası yapmak suçlamasıyla yargılanan “Bakur” filminin yönetmenleri Çayan Demirel ve Ertuğrul Mavioğlu hakkında ilk derece mahkemesi tarafından 2019 yılında verilen 4 yıl 6 ay hapis cezası, İstinaf Mahkemesi tarafından bozuldu.
2025
İsrail ve Hamas arasında varılan Gazze’de ateşkes ve rehine takası anlaşması kapsamında İsrailli üç rehinenin serbest bırakılmasının ardından İsrail de 183 Filistinli tutukluyu salıverdi.
2025
Kırıkkale Balışeyh Belediye Başkanı Hilmi Şen ile özel koruması Mikayil Çelikkol’u öldüren sanık Erdem Çelebi Şen hakkında Kırıkkale Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından düzenlenen iddianame Kırıkkale Ağır Ceza Mahkemesi’ne sunuldu.