7 Şubat – Hukuk Takvimi / Hukuk Tarihinde Önemli Olaylar
1478
İngiliz hukukçu, filozof ve yazar Thomas More dünyaya geldi. (Ölümü: 6 Temmuz 1535) Eğitimine Oxford Üniversitesi’nde başladı. Antik Yunan ve Latin edebiyatı ile ilgilendi. İki yıllık eğitimin ardından Londra’ya döndü ve 1496 yılında hukuk eğitimine başladı. 21 yaşında Londra Barosu’na kayıt oldu. 1516 yılında ünlü eseri Ütopya’yı yazdı. Kral VIII. Henry’nin İngiliz Kilisesi’nin başına geçmesine karşı çıkması nedeniyle hain olarak damgalandı. Londra’da idam edildi. İdam edilmesinden 400 yıl sonra, 1935’te Papa XI. Pius tarafından aziz ilan edildi. Desiderius Erasmus, Deliliğe Övgü adlı eserini Thomas More’a ithaf etti.
1747
İlk Türk matbaasının kurucusu, yayımcı ve Osmanlı devlet adamı İbrahim Müteferrika İstanbul’da yaşamını yitirdi. (Doğumu: 1674)
1837
İngiliz sözlük bilimci ve filolog Sir James Henry Augustus Murray dünyaya geldi. (7 Şubat 1837, Denholm, İskoçya – 26 Temmuz 1915, Oxford ) New Dictionary of English’in editörüydü.
1842
Fransız hukukçu ve Başbakan Alexandre-Félix-Joseph Ribot doğdu. (Ölümü: 13 Ocak 1923) Paris Üniversitesi’nde hukuk okudu. 1875-1876 arasında Adalet Bakanlığı’nda genel sekreter olarak görev yaptı. 1877 yılında politikaya atıldı. Mecliste daha çok ekonomik konularla ilgilendi, 1882 yılında bütçe raportörü olarak görev yaptı. Radikal Parti’nin en büyük muhaliflerindendi. 1890 yılında dışişleri bakanı oldu. 1892-1893, 1895,1914 ve 1917 yıllarında 4 kez hükûmet kurarak başbakanlık yaptı.
1881
Avukat, yargıç ve parlamenter Henry Bleecker Metcalfe yaşamını yitirdi. (Doğumu: 20 Ocak 1805) Hukuk eğitimi aldıktan sonra baroya kabul edildi. Richmond County’de 1826-1832 yılları arasında savcılık yaptı. 1840’ta Eyalet Yargıçlığına seçildi. 1841’de bu görevinden istifa etti. Daha sonra 1847–1875 yılları arasında bu görevine tekrar devam etti. Demokratik Parti‘den 44. ABD Kongresi‘ne seçildi. Kamu Binaları Harcamaları Komitesinde başkanlık yaptı.
1898
Fransız yazar Emile Zola, Dreyfus olayı dolayısıyla gazetesinde yazdığı “Suçluyorum” başlıklı makalesinde Fransız ordusuna “iftira attığı” gerekçesiyle mahkemeye çıkarıldı.
Émile Zola’nın Fransa Cumhurbaşkanı Félix Faure’a yazdığı İtham ediyorum! başlıklı açık mektubu – L’Aurore Gazetesinin 13 Ocak 1898 tarihli ilk sayfası.
1900
Britanyalı İşçi Partisi kuruldu.
1921
Resmi Gazete yeniden yayımlanmaya başladı. Türkiye Cumhuriyeti öncesinde Takvim-i Vekayi adıyla yayınlanan gazete, Büyük Millet Meclisi tarafından 7 Ekim 1920’de kuruldu, ilk sayısı kuruluşundan dört ay sonra 7 Şubat 1921 tarihinde “Ceride-i Resmiye” adıyla yayımlandı. Resmi Gazete ismini 17 Aralık 1927 tarihinde aldı.
İstiklal Marşı’nın yayınlandığı Ceride-i Resmiye sayısı
Amerikalı hukukçu ve devlet adamı Elihu Root yaşamını yitirdi. (Doğumu: 15 Şubat 1845) New York Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nde eğitim gördü. Şirketler Hukuku alanıyla ilgilendi. Kadınların oy hakkını kullanmasına karşı çıktı. 1894’te bu hakkın eyalet anayasasına dahil edilmemesini sağlamak için uğraştı ve kariyeri boyunca feminizm karşıtı oldu. Başkan Chester A. Arthur tarafından ABD New York Güney Bölgesi Başsavcısı olarak atandı. 1905’te Dışişleri Bakanı olarak atadı. 1909’da Senatörü olarak seçildi. 1912’de tahkim ve işbirliği yoluyla ulusları bir araya getirme çalışmaları sonucunda Nobel Barış Ödülü’ne layık görüldü.
1947
Filozof, mütefekkir ve akademisyen Teoman Duralı dünyaya geldi. (Ölümü: 2021)
1952
Türkiye’de mevcut olan Oda ve Borsaların yetkilileri, bir araya gelerek teşkil ettikleri Genel Kurulda Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) kuruldu.
1959
Küba’da devrimden sonra oluşturulan yeni Bakanlar Kurulu Che’nin Küba vatandaşlığına kabul edildiğini ilan etti
1962
ABD, Küba ile olan tüm ihracat ve ithalatını durdurdu.
1963
Anayasa Mahkemesi, iş Kanunu’ndaki grev yasağını iptal etti.
1970
Ürdün’deki El-Fetih kamplarından dönüşte Gaziantep, Malatya ve Diyarbakır’da yakalanıp “sabotaj faaliyetlerinde bulunacakları” iddiasıyla gözaltına alınan; aralarında Kadir Manga, Alpaslan Özdoğan, Atilla Keskin ve Hüseyin İnan’ın da bulunduğu 11 öğrenci tutuklandı.
1970
James Baldwin’in yönetmeni olduğu, 2 aydır Gülriz Sururi- Engin Cezzar’ın oynadığı “Düşenin Dostu” adlı oyun “müstehcen olduğu” gerekçesiyle İstanbul Valiliği’nce yasaklandı
1971
İsviçre’de kadınlara seçme hakkı verildi.
1972
Uzun süreden beri tartışmalara yol açan Sosyal Sigortalar Kurumu’nun ilaç fabrikası kurabilmesi ve yataksız tesislerde de eczane açabilmesini öngören kanun teklifi Millet Meclisi Genel Kurulu’nda kabul edildi.
1973
7 Haziran 1971’de Ankara’da topluca gözaltına alınıp tutuklanan Cemal Madanoğlu, Osman Köksal, Doğan Avcıoğlu, İlhan Selçuk, Altan Öymen, Ali Sirmen ve İlhami Soysal’ın da aralarında bulunduğu 32 sanıklı “Madanoğlu Davası” başladı. İddianamede, emekli ve muvazzaf askerlerin sivillerle birlikte oluşturduğu “ilerici cunta çekirdeği”nin, 12 Mart 1971 TSK Muhtırası öncesinde yaptığı gizli toplantılarla 9 Mart 1971’de ülke yönetimini darbe yoluyla ele geçirmeye yönelik faaliyet yürüttüğü savunuldu.
Cumhuriyet Halk Partisi-Milli Selamet Partisi koalisyon hükümeti 126 ret ve 2 çekimser oya karşılık 235 kabul oyuyla Meclis’te güvenoyu aldı.
1974
Grenada, Birleşik Krallık’tan bağımsızlığını kazandı.
1977
Ankara Valisi, 3 gün önceki mitingte çıkan olaylardan dolayı “amaçları dışına çıktıkları” gerekçesiyle TÖB-DER, TÜM-DER ve TÜTED genel merkezlerini kapattı.
1979
Yemenli aktivist Tawakel Karman doğdu. Arap Baharı döneminde 2011 Yemen ayaklanmasının uluslararası kamuoyuna dönük yüzü oldu. Yemen halkı tarafından kendisine “Demir Kadın” ve “Devrimin Anası” adı verildi. 2011 yılında Nobel Barış Ödülünü Ellen Johnson Sirleaf ve Leymah Gbowee ile birlikte aldı. Nobel Ödülünü alan ilk Yemenli ve ilk Arap kadın unvanının yanı sıra, bu ödülü alan ikinci Müslüman ve en genç kadın oldu.
1986
Aydınlar Dilekçesi olarak bilinen Türkiye’de Demokratik Düzene İlişkin Gözlem ve İstemler başlıklı 6 sayfalık metne imza atanlardan 59’u hakkında Askeri Mahkeme’de açılan davada, tüm sanıklar beraat etti.
1986
Cumhuriyet Ankara Muhabiri ve yazar Erbil Tuşalp ile yayıncı Kemal Karatekin hakkında Tuşalp’ın 12 Eylül dönemi insan hakları ihlallerini anlattığı “İnsan Hakları Dosyası-Bin İnsan” adlı kitabıyla ilgili olarak 1 ile 6.5 yıl arası hapis istemiyle kamu davası açıldı. Dava, Erzincan Sıkıyönetim 2 No’lu Askeri Mahkemesi’nde görülen Giresun Dev-Yol Davası’ndaki Mahkeme Heyeti’nin, kitapta “kesinleşmemiş Mahkeme kararı hakkında mütalaada bulunulduğu ve Mahkeme üyelerinin tahkir edilip küçük düşürüldüğü” şikayetiyle açıldı.
1986
Diyarbakır’da PKK davası sanıklarının mahkemeye sundukları dilekçelerinde “Diyarbakır Cezaevi’nde 1981-1984 arasında 32 kişi işkenceden hayatını kaybetti” iddiasına ilişkin olarak askeri savcı 30 mahpusun ölüm sebebini açıkladı ve “kovuşturmaya gerek yok” kararı verdi.
1988
Eskişehir Özel Tip Cezaevi’nde tek tip elbise giymeyen hükümlülerden 97’sine “arama yapılırken direniş gösterdikleri” gerekçesiyle 15’er gün hücre hapsi ile aileleri ve avukatlarıyla görüştürülmeme cezaları verildi.
1990
Zaman Gazetesi, “Nesin Vakfı’nda dinsiz, komünist yetiştiriliyor” vb. başlıklı haberleri nedeniyle Aziz Nesin’e 3 milyon TL manevi tazminat ödemeye mahkûm oldu.
1991
Haiti’nin ilk seçilmiş Başkanı Jean-Bertrand Aristide, görevine başladı.
1992
Avrupa Ekonomik Topluluğu üyesi ülkeler arasında Avrupa Birliği’ni oluşturan Maastricht Antlaşması imzalandı.
1995
Avrupa Konseyi Hukuki ve Ticari Davalarda Temyiz Sistemleri ile Usullerinin İşleyişinin GeliştirilmesiHakkında Üye Devletlere Yönelik R (95) 5 Sayılı Tavsiye Kararı (Recommendation No. R (95) 5 concerning the introduction and improvement of the functioning of appeal systems and procedures in civil and commercial cases), Bakanlar Komitesince, Bakan Vekillerinin 7 Şubat 1995 tarihli 528. Toplantısında kabul edildi.
1998
Kadın kuruluşları bekaret kontrolü uygulamasını savunan Kadın ve Aileden Sorumlu Devlet Bakanı Işılay Saygın’ı Taksim’de protesto etti.
2002
Anneliğin Korunması Sözleşmesi (Maternity Protection Convention) 15 Haziran 2000 tarihinde Cenevre’de kabul edildi ve 7 Şubat 2002 tarihinde yürürlüğe girdi. Uluslararası Çalışma Örgütü tarafından düzenlenen Sözleşme, 1952 tarihli, Anneliğin Korunması Sözleşmesi’ni değiştirerek güncelledi ve aile hukukuna, çocuğun ve annenin haklarına, doğum yardımına, doğum sonrası komplikasyonlara, annenin ihtiyaçlarına, devletin sorumluluklarına ve diğer hususlara ilişkin evrensel hükümler getirdi.
2002
İsrail ordusunda işgal altındaki topraklarda görev yapmayı reddeden askerler bir dilekçeyi imzaya açtı. Dilekçede “Bir halka hükmetmek, sürmek, yok etmek ve aşağılamak amacıyla İsrail’in 1967 sınırlarının ötesinde savaşmayı sürdürmeyeceğiz” yazıyor. İsrail Genelkurmay Başkanı Şaul Mofoz girişimi “isyan” diye nitelendirdi.
2002
28 Eylül 1994’de BEM-SEN kurucusu Elmas Yalçın (34) ile Av.Fuat Erdoğan ve İsmet Erdoğan’ın DHKP-C operasyonunda bir kafede öldürülmesiyle ilgili davada yargılanan polisler, ”çatışmada meşru müdafaa sınırları içinde hareket ettikleri” gerekçesiyle beraat etti.
2004
ABD yönetiminin ülkeye girişte yabancıların fotoğraflarını ve parmak izlerini alma uygulamasına aynen misilleme de bulunan Brezilya’da bu uygulamayı protesto eden ikinci ABD’li de tutuklandı.
2005
Başbakanlık İnsan Hakları Danışma Kurulu Başkanı Prof. Dr. İbrahim Kaboğlu ve başkanlık divanının diğer üç üyesi istifa etti. Kaboğlu, Azınlık Hakları ve Kültürel Haklar Raporu‘na da atıf yaparak “Karar aldık, tepki çektik. Rapor yazdık, yasamadan küfür aldık, yargı tarafından sorgulandık, yürütme tarafından dağıtıldık. Görevimizi yaptığımız için kovulduk” dedi.
2005
1993’te, Midyat’ta iki minübüsü silahlarla tarayıp sekiz köylüyü öldürdükleri gerekçesiyle ömür boyu hapse mahkum edilen sekiz korucudan altısı 12 yıl sonra tutuklandı. İlk yargılamalarında delil yetersizliğinden beraat eden sanıklar Yargıtay’ın verilen kararı bozması üzerine ceza almıştı.
2006
Gazeteciler Murat Belge, Haluk Şahin, Hasan Cemal, Erol Katırcıoğlu ve İsmet Berkan yargıyı etkilemek suçuyla mahkemeye çıktı.
2006
FIFA Disiplin Kurulu, Türkiye-İsviçre müsabakasında meydana gelen olumsuz olaylar sebebiyle, Türkiye millî futbol takımına 6 maç seyircisiz oynama ve para cezası verdi.
2006
Askeri Mahkeme, eski Deniz Kuvvetleri Komutanı emekli Oramiral İlhami Erdil’e haksız mal edinmekten 2,5 yıl hapis cezası verdi. TSK tarihinde ilk defa bir kuvvet komutanı hapis cezasına çarptırıldı.
2007
Bütün Kişilerin Zorla Kaybedilmeden Korunmasına Dair Uluslararası Sözleşme, fiili savaş durumu, savaş tehdidi, ülke içinde siyasal istikrarsızlık veya başka herhangi bir kamusal acil durum dahil olmak üzere, bütün zorla kaybedilmelerin önlenmesi ve bu suçun dokunulmazlık zırhına bürünmesine karşı mücadele amacıyla 6 Şubat 2007’de Paris’te ve ardından 7 Şubat 2007 tarihinde New York’taki Birleşmiş Milletler Genel Merkezi’nde imzaya açıldı.
2007
Yargıtay 9. Ceza Dairesi, Yalova’da yaptırdığı bazı binalar 17 Ağustos Marmara Depreminde yıkılan müteahhit Veli Göçer’in 18 yıl 9 ay hapis cezasına çarptırılmasına ilişkin kararı onadı.
2007
Gürcistan, Azerbaycan ve Türkiye Hükûmetleri arasında Bakü-Tiflis-Kars demiryolu projesinin uygulanmasına ilişkin antlaşma Tiflis’te imzalandı.
2007
Bakü-Ceyhan petrol boru hattı projesine alternatif olarak gösterilen Burgaz-Dedeağaç petrol boru hattı projesi ile ilgili anlaşma, Bulgaristan, Rusya ve Yunanistan arasında 13 yıl süren pazarlıklar sonunda imzalandı.
2009
Bolivya’da ülkenin yerli halkına haklarını geri vermek için hukuki altyapı sunan yeni anayasası yürürlüğe girdi.
2009
Ergenekon Soruşturması kapsamında tutuklanan emekli Orgeneral Hurşit Tolon yeterli delil olmadığı gerekçesiyle tahliye oldu.
2010
Hukukçu, akademisyen, yazar, araştırmacı ve senatör İlhan Arsel yaşamını yitirdi. (5 Nisan 1920 – 7 Şubat 2010)
Profesör Doktor İlhan Arsel
2010
Kosta Rika’da ilk kez bir kadın, Laura Chinchilla devlet başkanlığına seçildi.
2011
Hrant Dink Cinayeti davasının 16’ncı duruşması görüldü. Mahkeme cinayet dosyasının Trabzon’daki dosyayla birleştirilmesini reddetti; TÜBİTAK’tan raporunu çabuklaştırmasını istedi; davayı 28 Mart’a bıraktı. Hrant Dink cinayetiyle ilgili dönemin yetkilileri Muammer Güler, Celalettin Cerrah ve Ramazan Akyürek ve 27 kişi hakkında soruşturma açıldı.
2011
Aden Körfezi açıklarındaki Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) deniz unsurlarının görev süresinin bir yıl daha uzatılmasını öngören Başbakanlık Tezkeresi, TBMM’de kabul edildi.
2011
Sudan Devlet Başkanı Ömer El Beşir, Güney Sudan’da kuzeyden ayrılma konusunda yapılan referandumun sonuçlarını resmen kabul ettiğini duyurdu.
2012
Sakarya’da 41 kişinin hayatını kaybettiği tren kazasıyla ilgili Sakarya 2. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan dava zamanaşımı nedeniyle düştü.
2016
Mısır’da Askeri Mahkeme, “İleri Komite Faaliyetleri” olarak bilinen davada Müslüman Kardeşler Teşkilatına (İhvan) yakınlığıyla bilinen “Mısır 25 Ocak” televizyon kanalı sunucusunun da aralarında bulunduğu 8 sanık hakkında idam kararı verdi.
2017
686 sayılı Kanun Hükmünde Kararname Resmi Gazete’de yayımlandı. KHK ile toplam 4 bin 464 kişi kamu görevinden çıkartıldı, 17 kişi ise göreve iade edildi. 330 akademisyen ihraç edildi.
2018
Emekli Büyükelçi Nabi Şensoy yaşamını yitirdi. (d. 25 Mayıs 1945, İstanbul – ö. 6 Şubat 2018, İzmir)
2019
Polonyalı avukat ve eski Başbakan Jan Ferdynand Olszewski (20 Ağustos 1930 – 7 Şubat 2019) yaşamını yitirdi.
2025
ABD Başkanı Trump, Amerika’yı ve İsrail gibi yakın müttefiklerini “temelsiz ve gayrimeşru şekilde” hedef aldığını iddia ederek Uluslararası Ceza Mahkemesi yetkililerine yaptırım öngören bir başkanlık kararnamesine imza attığını ilan etti.
