9 Eylül – Hukuk Takvimi

New Jersey’li hukukçu, senatör, vali, yargıç ve devlet adamı, Birleşik Devletler Anayasası‘nın hazırlayıcılarından William Paterson, New York’ta yaşamını yitirdi. (Doğumu: 24 Aralık  1745, İrlanda) Paterson, 1747’de ailesiyle birlikte İrlanda’dan Kuzey Amerika İngiliz kolonilerine göç etti. 14 yaşında New Jersey Kolejine(Princeton Üniversitesi) başladı ve buradan mezun olduktan sonra hukuk fakültesine girdi ve hukuk lisandı aldı. 1768 yılında baroya kabul edildi. Eyalet kongresinde 1775-76 yıllarında iki kez görev yaptı. 1776 yılında New Jersey Eyalet Anayasasını hazırlayan anayasa konvansiyonunda delegelik yaptı. ABD’nin bağımsızlığından sonra, New Jersey’nin ilk Başsavcısı olarak atandı ve 1776-1783 yıllarında bu görevi yürüttü. 1787 yılında, New Jersey delegasyonu federal Anayasa Konvansiyonu’na başkanlık etti.

Tüm eyaletler için eşit oyu savunan Paterson Planı olarak da adlandırılan teorini sahibi oldu ve her eyalet için eşit oy hakkı talep etti. İki meclisli Kongre’de somutlaşan uzlaşma sonucunda, Temsilciler Meclisi’nde nüfus oranında temsil ve Senato’da eyaletlerin eşitliği ilkesi kabul edildi. ABD senatörü olarak 1789 yılında 1790 yılına kadar görev yaptı. Amerika Birleşik Devletleri yargı sisteminin kurulmasına ve mahkeme teşkilatı yasasının hazırlanmasına katkıda bulundu. Yasanın ilk dokuz bölümü onun el yazısıyla yazıldı. Vali olmak için  ABD Senatosu’ndan istifa eden ilk kişi oldu. New Jersey valisi olarak 1790-1793 arasında çalıştı. 4 Mart  1793 ile 9 Eylül 1806 tarihleri arasında ABD Yüksek Mahkeme Yargıcı olarak görev yaptı ve 60 yaşında iken bir trafik kazası sonucunda yaşamını yitirene bu görevi yürüttü. . 

Fransız hukukçu Alexandre Benmakhlouf doğdu. Paris Siyasal Bilgiler Enstitüsü‘nü bitirerek, özel hukuk alanında diploma sahibi oldu. 1974-1984 yılları arasında hakimlik yaptı. 1984-1986 yılları arasında Nanterre Mahkemesi Başkan yardımcısı oldu. Sağ çizgideki meslek örgütü olan Yargıçlar Mesleki Derneği (APM) genel sekreter yardımcılığı görevinde bulundu. 1990-1991 yılları arasında Paris belediye başkanı Chirac’ın hukuk danışmanı olarak görev yaptı. 1996-2000 yılları arasında Paris İstinaf Mahkemesi nezdinde Başsavcı oldu. 2001-2004 yılları arasında Yargıtay Savcısı oldu. 2007 yılında bu görevinden ayrıldı. Ayrıca Yargıçlar Meslek Birliği başkanlığı yaptı.

Çocuklara karşı nafaka mükellefiyetine uygulanacak Kanuna dair Sözleşme, Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından 9 Eylül 1971 tarihinde kabul edildi. Sözleşme, 24 Ekim 1956 tarihinde La Haye’de kabul edilmiş ve Türkiye sözleşmeyi 10 Haziran 1970 tarihinde imzalamıştı. Sözleşmenin onaylanmasının uygun bulunduğuna dair kanun Resmî Gazetenin 17 Eylül 1971 tarihli ve 13959 sayılı nüshasında yayınlandı.

Hukuki veya Ticari Konularda Adli ve Gayri Adli Belgelerin Yabancı Memleketlerde Tebliğine Dair Sözleşme‘nin onaylanması 9 Eylül 1971 tarih ve 1483 sayılı Kanunla uygun bulundu. Sözleşme Bakanlar Kurulu Kararı ile 3 Mayıs 1972 tarihinde kabul edilmiş ve Resmi Gazetenin 17 Haziran 1972 tarihli sayısında yayınlanmıştı.

1978-1980 yılları arasında Kıbrıs Türk Tarafının Anayasa Danışmanlığını yapması nedeniyle (Uluslararası Af Örgütü Yönetim Kurulu üyeliğinden istifa etti. Örgütün 2017’deki Türkiye Şubesi başkanı Taner Kılıç ise 9 Haziran 2017’de tutuklanmıştı.)

Hukukçu ve siyasetçi Sırrı Atalay, Bodrum’da yaşamını yitirdi. (Doğumu: 1919, Erzurum) Atalay, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesini bitirdi. Bir süre yargıçlık, savcılık ve serbest avukatlık yaptı. Ankara Stajyer Hâkim adayı oldu. Lice Cumhuriyet Savcı Yardımcısı, Kiğı Yargıç Yardımcısı, Iğdır Yetkili Sorgu Yargıcı olarak görevde bulundu. Türkiye Eğitim Derneği Koleji’nde Psikoloji ve Felsefe Öğretmeni olarak çalıştı. 14 Mayıs 1950 tarihinden 27 Mayıs 1960 tarihindeki askeri müdahaleye kadar CHP Kars milletvekilliği görevini yürüttü. Bu dönemde, Cumhuriyet Halk Partisi Genel İdare Kurulu Üyeliği, TBMM Meclis Grubu Başkanvekilliği ve Parti Meclisi Üyeliği görevlerinde bulundu. 1961 Anayasası ile kurulan Senato’da 1961 yılından 1980 yılına kadar senatörlük yaptı. 1963 yılında Adalet Bakanlığı görevine getirildi, 20 Şubat 1965 tarihine kadar sürdürdü. 1977-1979 yılları arasında Cumhuriyet Senatosu başkanlığı görevini icra etti. Türkiye Cumhuriyeti tarihinin aralıksız olarak en uzun süre görev yapmış parlamenterlerinden oldu. 16 Haziran 1977 tarihinde Cumhuriyet Senatosu Başkanlığına seçildi. 1979 yılında Senato başkanıyken, Fahri Korutürk’ün rahatsızlığı nedeniyle yaklaşık üç ay boyunca Cumhurbaşkanlığına vekalet etti. 1980 Askeri Darbesi sonrası siyasi yasaklılar arasına alındı. 1983 yılında Milli Güvenlik Konseyi kararıyla bazı eski siyasetçilerle birlikte Zincirbozan’da gözetim altına alındı, 9 Eylül 1985 tarihinde Bodrum’da geçirdiği kalp rahatsızlığı nedeniyle yaşamını yitirdi. Cebeci Asri Mezarlığı’nda defnedildi. Zincirbozan’da yazdığı anıları ölümünden sonra Hikmet Bila tarafından derlenerek Bir Ömür Politika adıyla 1986 yılında yayınlandı. Kars’ın Davaları adlı eseri basıldı 1951 yılında basılmıştı.

İdari Kararlar ile Mahkeme Kararlarının İcrası Hakkında Tavsiye Kararı, Avrupa Kosneyi Bakanlar Komitesince, Bakan Vekillerinin 9 Eylül 2003 tarihli 851. toplantısında “İdare Hukuku Alanında İdari Kararlar ile Mahkeme Kararlarının İcrası Hakkında Rec (2003) 16 Sayılı Tavsiye Kararı” adıyla kabul edildi.