Çarşamba, Aralık 17, 2025
13.4 C
İstanbul

Gazetecilere Karşı İşlenen Suçlarda Cezasızlığa Son Verme Günü

 Gazetecilere Karşı İşlenen Suçlarda Cezasızlığa Son Verme Günü, BM tarafından 2 Kasım günü olarak ilan edilmiştir. International Day to End Impunity for Crimes Against Journalists, tüm dünya için bir dayanışma günüdür.
 

Gazetecilere Karşı İşlenen Suçlarda Cezasızlığa Son Verme Günü’nün İlanı 

Birleşmiş Milletler Genel Kurulu 18 Aralık 2013 tarihindeki toplantıda aldığı 68/163 sayılı karar ile gazetecilere karşı işlenen suçların cezasız kalmasına karşı tüm uluslararası toplumu ve devletleri göreve davet etmiştir.

Gazetecilere Karşı Suçlarda Cezasızlıkla Mücadele Uluslararası Günü olarak da bilinmektedir. Bu günün seçilme nedeni, 2 Kasım 2013’te Mali’de Fransız gazeteciler Claude Verlon ile Ghislaine Dupont’un düzenlenen bir suikast ile öldürülmesidir. 
 
Birleşmiş Milletler, gazetecilere yönelik tüm saldırıları ve tehditleri kınamakta, bilgiye erişimin ve ifade özgürlüğünün korunmasının önemini vurgulamak için 2 Kasım günü, gazetecilere ve medya çalışanlarına karşı işlenen suçların cezasız kalması sorununa dikkat çekmektedir. 
 
Gazeteciler, medya çalışanları ve çatışma bölgelerinde tehlikeli görevlerde bulunan diğer personel sivillere yönelik koruma hükümleri kapsamındadır. Devletler, gazetecilerin görevlerini bağımsız ve herhangi bir müdahaleye maruz kalmadan yerine getirebilmesin sağlamalıdır.
 
Devletler; gazetecilere ve medya çalışanlarına yönelik şiddeti önlemek, kendi yargı yetkisi altındaki gazetecilere yönelik her türlü şiddet olayını tarafsız, hızlı ve etkin bir şekilde soruşturmak ve failleri adalete teslim etmek zorundadır. 
 

UNESCO’nun Takibi 

UNESCO Öldürülen Gazeteciler Gözlemevi, 2006 ile 2023 yılları arasında dünya çapında 1.600’den fazla gazetecinin öldürüldüğünü ve bu cinayetlerin 10 vakasından 9’unun yargısal olarak çözülemediğini vurgulamaktadır. Cezasızlık durumunun daha fazla cinayete yol açtığı genel bir tespittir. UNESCO, cezasızlığın ciddi insan hakları ihlallerini körüklediğini vurgulamaktadır  Cezasızlık, yolsuzluğu ve suçu örtbas ederek tüm toplumlara zarar vermektedir. Hükûmetler, sivil toplum, medya ve hukukun üstünlüğünü korumakla ilgilenen herkes, cezasızlığa son vermek için küresel çabalara katılmaya çağrılmaktadır.

Kriz ve çatışma bölgelerinden haber yapan gazeteciler, ciddi tehditlerle karşı karşıya kalmaktadır. UNESCO, 2017’den itibaren çatışma bölgelerinde öldürülen medya çalışanlarının sayısında kademeli bir düşüş kaydederken, daha yakın zamanda eğilimin tersine döndüğünü bildirmektedir. UNESCO’nun 2023’teki izleme raporları, gazeteci cinayetlerinin %50’sinden fazlasının kriz ve çatışma bölgelerinde gerçekleştiğini ve 2024’ün ilk yarısında sürekli olarak yüksek sayılara ulaşıldığını göstermektedir. 

 

Gazetecilere Karşı İşlenen Suçlarda Cezasızlığa Son Verme Günü’nün İlanı ve Amaçları 

  • Gazetecilerin güvenliği ve onlara karşı işlenen suçlardaki cezasızlık sorunu küresel bir meseledir.
  • Birleşmiş Milletler kararında; evrensel metinlerin yanı sıra; 5 Temmuz 2012 tarihli İnsan Hakları Konseyi’nin 20/8 sayılı kararı ile gazetecilerin güvenliği konulu 27 Eylül 2012 tarihli 21/12 sayılı kararı, İnsan Hakları Eğitimi Dünya Programı’na ilişkin 27 Eylül 2013 tarihli 24/15 sayılı kararı ve gazetecilerin güvenliği üzerine panel tartışması konulu 26 Eylül 2013 tarihli 24/116 sayılı kararı ile 23 Aralık 2006 tarihli Güvenlik Konseyi’nin 1738 sayılı kararın özel atıf yapılmaktadır.
  • Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü’nün (UNESCO) ilgili taraflarla iş birliği içinde bu günü organize etmektedir. 
  • BM Gazetecilerin güvenliği ve cezasızlık üzerine bir eylem planı geliştirilmiştir. Bu eylem planı, gazetecilerin hem çatışma bölgelerinde hem de barışçıl ortamlarda güvenliğinin sağlanması ve kendilerine karşı işlenen suçların cezalandırılması için üye ülkelere iş birliği çağrısı yapılmıştır. BM Gazetecilerin Güvenliğine İlişkin Eylem Planı, gazetecilere yönelik saldırıları ve suçların cezasızlığını çok paydaşlı ve bütünsel bir yaklaşımla ele almak için BM içinde ilk ortak çabadır. BM organlarını, ulusal yetkilileri, medyayı ve sivil toplum örgütlerini bir araya getirmektedir. 
  • Kadın Gazetecilerin Korunması: Kadın gazetecilerin karşılaştıkları kendine özgü risklere duyarlı olunması gerekmektedir. 
  • Üye devletler, gazetecilere yönelik saldırıları önlemek ve suçluları adalete teslim etmek zorundadır. Mağdurlar için uygun çözümler sağlamak için gerekli önlemleri almalıdır. Tüm vatandaşlar için ifade özgürlüğünü ve bilgiye erişimi garanti altına almak temel bir ön koşuldur.
  • Dünya çapında barış, demokrasi ve kalkınmayı güçlendirmek: Gazeteciler ve medya çalışanları; özgür ve güvenli bir ortama sahip olmalıdır. Üye devletler çatışma bölgelerinde ve çatışma dışı durumlarda bunu temin etmelidir.
  • İfade özgürlüğü ve özgür medya; Bilgi toplumu ve demokrasilerin inşasında vazgeçilmez bir unsudur.

Gazetecileri Koruma Komitesi’nin Rolü 

Gazetecileri Koruma Komitesi (Comittee to Protect Journalists, CPJ) gazetecilere karşı işlenen suçların, kaybolan ve hapse atılan gazetecilerin verilerini derlemektedir. Komite, her yıl 2 Kasım gününden önce, Global Impunity Index isimli bir endeks hazırlamaktadır. Bu endekste hangi ülkede kaç gazetecinin cinayet sonucu öldüğü ve çözülemeyen olaylar yer almaktadır. CPJ’nin Cezasızlık Endeksi ise dünya çapındaki faili meçhul gazeteci cinayetlerini analiz etmektedir. 


Hukuk Ansiklopedisi sitesinden daha fazla şey keşfedin

Subscribe to get the latest posts sent to your email.

Bu Hafta Popüler

Avrupa Yerel Demokrasi Haftası

Avrupa Yerel Demokrasi Haftası , 2007 yılından itibaren organize...

9 Ağustos – Hukuk Takvimi

9 Ağustos - Hukuk TakvimiDünya Yerli Halklar Günü 1523Alman hümanist...

22 Ekim – Hukuk Takvimi

22 Ekim - Hukuk Takvimi1853Ermeni Maarif Komisyonu kuruldu.1919Amasya'da, Mustafa...

19 Mayıs – Hukuk Takvimi

19 Mayıs - Hukuk Takvimi / Hukuk Tarihinde Bugün1762Alman...

Dün ne Oldu? – 28 Ağustos 2025

Dün ne Oldu? - 28 Ağustos 2025  DÜNYADAN HABERLER  Başkan...

Popüler Konular

Abusus non tollit usum

Abusus non tollit usum, Roma Hukukundan günümüze ulaşmış Latince...

Avrupa Hakimleri Danışma Konseyi (CCJE)

Avrupa Hakemleri Danışma Konseyi(CCJE), Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi tarafından...

17 Aralık – Hukuk Takvimi

17 Aralık – Hukuk Takvimi1830Güney Amerikalı aristokrat, devrim önderi,...

Adaletsizliği Görmek

Adaletsizliği Görmek - Avukat Dr. Başar YaltıAdalete giden yol,...

Yargılama dönemi, susma dönemidir

Yargılama dönemi, susma dönemidir / Prof. Dr. Sami Selçuk Başyargıç...

Roma Şartı – Savcılara İlişkin Avrupa Norm ve İlkeleri

Roma Şartı - Savcılara İlişkin Avrupa Norm ve İlkeleri;...

Yarım milyon çocuk nasıl kurtarılır?

Yarım milyon çocuk nasıl kurtarılır? / Gökçer Tahincioğlu Cumhuriyet başsavcılıklarındaki soruşturma...

Masum sayılma hakkı

Masum sayılma hakkı / Avukat Fikret İlkiz Masumiyet karinesi adil...

İlginizi Çekebilir

Popüler Kategoriler

Hukuk Ansiklopedisi sitesinden daha fazla şey keşfedin

Okumaya devam etmek ve tüm arşive erişim kazanmak için hemen abone olun.

Okumaya Devam Edin