Pax Romana, Roma İmparatorluğu’nda büyük çaplı iç çatışmaların sona erdiği ve barışın hakim olduğu döneme verilen isimdir. Bu dönem, literatürde Pax Augusta olarak da bilinir. Toplamda, 200 yıldan fazla bir süreyi kapsamaktadır.
Pax Romana (Roma Barışı) dönemi, Augustus‘un MÖ 27’de Büyük Roma İç Savaşı’nı bitirmesiyle başlamıştır. Bu barış dönemi, İmparator Marcus Aurelius‘un MS 180 yılında ölümüyle sona ermiştir. Roma’da “Pax Romana”yı sağlayan lider Augustus Caesar‘dır. Augustus, Roma İmparatorluğu’nun sınırlarını genişletmiş ve bu sınırları “bağımlı tampon devletler” yardımıyla güvence altına almıştır. Diplomasi yoluyla geniş bir barış bölgesi oluşturmuş ancak Roma diktatörü ilan edildikten sadece bir ay sonra öldürülmüştür.
Augustus ve Caesar unvanları, sonraki imparatorlar tarafından da kullanılmıştır. Dönemin beş iyi imparatoru olarak Nerva, Trajan, Hadrianus, Antoninus Pius ve Marcus Aurelius kabul edilmektedir. Bu imparatorlar, yönetimlerinde huzuru ve refahı sürdürebilmek için kapsamlı reformlar gerçekleştirmişlerdir.
Augustus‘un reformları, politik, ekonomik ve sosyal konuların yanı sıra Roma kültüründe köklü değişiklikler getirmiştir. Roma‘yı bir dünya başkenti olarak tasarlamıştır. Romalıların refahı ve huzuru, tüm insanlığın kaderiyle özdeşleştirilmiştir. Bu reformlar, şiddet dolu bir dünyaya barış ve istikrar getirmeyi hedeflemiştir.
200 yıldan fazla süren bu dönem, barış ve istikrar yılları olarak bilinir. Roma Hukuku‘nun gelişmesine en çok katkı sağlayan dönem olarak kabul edilmektedir. Pax Romana‘nın olmadığı yerler, hukukun olmadığı ve şiddetten arınmamış, güvensiz topraklar olarak tanımlanmıştır. Bu topraklar, “terra incognitae” (bilinmeyen topraklar) olarak adlandırılmakta ve özgürlük ile güvenliğin olmadığı, şiddetin kol gezdiği istikrarsız bölgeler olarak kabul edilmektedir. Bu bölgelerde Roma’nın etkisinin yokluğu, iç karışıklıkların ve savaşların sıkça yaşanmasına neden olmuştur.
Bu dönem, AİHS ve AİHM uygulamaları (Pax Europaeana) ile kıyaslanmaktadır. Pax Romana’nın yarattığı barış ortamı, tarihsel bağlamda uluslararası ilişkilerde bir örnek teşkil etmektedir.
Pacis Augustae
“Görkemli Barışın Sunağı” (Pacis Augustae) Pax Romana dönemine adanmıştır. Bu bağlamda, Roma İmparatoru Augustus, MÖ 30 Ocak 9 tarihinde Galya ve Hispania‘daki zaferlerinin ardından yaptırmıştır.
MÖ 4 Temmuz 13 tarihinde, Roma Senatosu sunağın açılışını yapmış, barış ile refahın simgesi olarak benimsemiştir. Bu sunak, Augustus’un yönetimi altındaki Roma’nın istikrar ve refahını kutlayan bir anıt olarak büyük önem taşımaktadır.
Öte yandan sunak, Roma heykeltıraşlığının baş yapıtlarından birisi olarak kabul edilmektedir. İmparatorluğun sanat ve kültür anlayışının bir yansıması olarak, dönemin estetik ve ideolojik değerlerini yansıtmaktadır.
