4 Şubat – Hukuk Takvimi

1746

Polonya, Litvanya ve Belarus ulusal kahramanı Tadeusz Kościuszko doğdu.

 1794

Fransa, tüm sömürgelerinde köleliği yasakladı.

1799

Portekizli hukukçu, şair, oyun yazarı, romancı, siyaset adamı Almeida Garrett doğdu. (Ölümü: 9 Aralık 1854)

 1859

Fransız kamu hukuku uzmanı Léon Duguit doğdu. (Ölümü: 18 Aralık 1928)

 1862

İsveçli hukukçu, siyasetçi ve akademisyen Hjalmar Hammarskjöld doğdu. (Ölümü: 12 Ekim 1953) U

 1868

İrlandalı devrimci ve dünyanın ilk üst düzey devlet görevlilerinden Constance Markievicz doğdu. (Ölümü: 15 Temmuz 1927) 1919–1922 yılları arası İrlanda Cumhuriyeti Çalışma Bakanlığı görevinde bulundu ve dünyada devlet bakanı olarak görev yapan ilk kadınlardan biri oldu. İngiliz Avam Kamarası’na seçilen ilk kadındır.

1878

Saffet Paşa, 4 Şubat 1878 tarihinde  Danıştay başkanlığına getirildi.

 1913

Amerikalı insan hakları savunucusu Rosa Parks doğdu. (Ölümü: 24 Ekim 2005)

 1922

Başkomutanlık Kanunu’nun süresi, üç ay daha uzatıldı.

 1923

Kolombiyalı hukukçu, siyasetçi ve yazar Belisario Betancur Cuartas dünyqya geldi.  (4 Şubat 1923 – 7 Aralık 2018), 1982 ile 1986 yılları arasında 26’ncı Kolombiya Devlet Başkanı olarak görev yaptı. 7 Aralık 2018’de, 95 yaşında iken hayatını kaybetti. Çok sayıda eser yazmıştır.

 1923

Lozan Barış görüşmelerinin 4 Şubat 1923’te anlaşma sağlanmadan kesilmesi üzerine 17 Şubat-4 Mart 1923 tarihlerinde yeni Türkiye’nin ekonomik sorunlarını tartışmak üzere İzmir’de Banka-Han binasında İzmir İktisat Kongresi toplandı.

 1948

5237 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu, Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde kabul edildi. 30 yıldan fazla yürürlükte kalan bu kanunla belediyelerin gelirlerinde birlik sağlanmaya ve borçlanma konusunda belediyelerin olanakları artırılmaya çalışıldı.

 1953

Hukukçu ve Federal Rezerv Sistemi’nin 16. başkanı Jerome Powell doğdu. Georgetown Üniversitesi Hukuk Fakültesinde eğitim gördü. Ancak daha sonra yatırım bankacılığına geçti ve Carlyle Group’un ortağı olmak da dahil olmak üzere birçok finans kuruluşunda çalıştı. 1992’de Hazine İç Finansman Müsteşarı olarak görev yaptı. 5 Şubat 2018 tarihinde Federal Rezerv Sistemi’nin(ABD Merkez Bankası-FED) 16. başkanı olarak seçildi.

 1964

20 Mayıs 1963 ayaklanması sanıklarından Talat Aydemir, Fethi Gürcan, Osman Deniz ve Erol Dinçer’in ölüm cezaları, TBMM’nde onaylandı. Aydemir, bir önceki darbe girişiminden sonra 10 Mayıs 1962’de affedilmiş ancak yeniden askeri darbe girişiminde bulunması nedeniyle, Ankara 1 Numaralı Sıkıyönetim Mahkemesi’nce idama mahkûm edilmişti.

 1974

Türkiye Yazarlar Sendikası, “Türkiye’nin özgürlük, barış ve kültürel gelişim ve dayanışma mücadelesinde üzerine düşen görevi onurla yerine getiren bir aydınlar kuruluşu” olma iddiası ile kuruldu. Sendika ve üyeleri, kurulduğu günden beri birçok dava ile muhatap oldu.

 1981

Gro Harlem Brundtland, Norveç’in ilk kadın Başbakanı oldu.

 1986

Türkiye, İnsan Hakları ve Temel Özgürlükleri Korumaya Dair Avrupa Sözleşmesine Ek 8 nolu Protokolü 4 Şubat 1986 tarihinde imzaladı, 12 Nisan 1989 tarih ve 3526 sayılı Onaya Uygun Bulma Kanunu, 20 Nisan 1989 tarih ve 20145 sayılı Resmi Gazete’de yayımlandı.

 1987

Yazar Aziz Nesin,  kendisine ‘vatan haini’ dediği için Cumhurbaşkanı Kenan Evren aleyhine tazminat davası açtı.

 2003

Türkiye ile Yunanistan arasında Kültürel İşbirliği Anlaşması, Bilim ve Teknoloji Alanında İşbirliği Anlaşması, Ekonomik İşbirliği Anlaşması Deniz Ulaştırma Anlaşması ve Gümrük İdareleri Arasında İşbirliği ve Yardımlaşma Anlaşması imzalandı. 

 2003

İşkencenin Önlenmesi Sözleşmesine Ek Protokol (İşkenceye ve Diğer Zalimane, Gayriinsani veya Küçültücü Muamele veya Cezaya Karşı Birleşmiş Milletler Sözleşmesine Ek İhtiyari Protokol); Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’nun 18 Aralık 2002 tarih ve A/RES/57/199 sayılı kararıyla kabul edildikten sonra 4 Şubat 2003 tarihinde imzaya açıldı. Protokol, 22 Haziran 2006 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

 2003

Sınıraşan Örgütlü Suçlara Karşı Birleşmiş Milletler Sözleşmesi’ne(Palermo Konvansiyonu–UN Convention against Transnational Organized Crime) ek olarak düzenlenen Kara, Deniz ve Hava Yoluyla Göçmen Kaçakçılığına Protokolün Türkiye tarafından uygun bulunduğuna dair 4803  sayılı kanun Resmi Gazete‘nin 4 Şubat 2003 tarihli sayısında yayınlandı. Protokol, Birleşmiş Milletler tarafından 12-13 Aralık 2000 tarihlerinde New York City’de düzenlenen konferansta kabul edilmişti.

 2005

Ukrayna’da yakalanan Bahçelievler Katliamı sanıklarından Haluk Kırcı, Türkiye’ye iade edilerek 4 Şubat 2005 günü Kartal Cezaevi’ne gönderildi. Kırcı, 8 Ekim 1978 günü, Ankara Bahçelievler’de Türkiye İşçi Partisi(TİP) üyesi yedi gencin öldürülmesiyle ilgili davada, 12 Nisan 1988”de 7 kez idam cezası almış, çıkarılan infaz kanunundan yararlanmış ve 26 Nisan 1991 tarihinde Bursa Cezaevi’nden şartlı tahliye edilmişti. Her idamı cezası için ayrı hesaplanması gereken süre henüz tamamlanmadığından tekrar aranmaya başlanmış, 25 Ocak 1996’da İstanbul’da yeniden yakalanmış ve aynı gün firar etmişti. Kırcı 28 Mayıs 2010 tarihinde tahliye oldu ve 8 Şubat 2011 tarihinde yeniden tutuklandıktan sonra 4 Şubat 2014 tarihinde yeniden tahliye oldu. Susurluk Davası ve Ömer Lütfi Topal cinayetlerinden suçlandı. Ugandalı diktatörün adı olan ‘İdi Amin’ lakabı ile bilindi. Bahçelievler katliamından 32 yıl sonra Sabah gazetesine konuştu ve “Adalete hesap verdim. Asıl şimdi Cenab-ı Allah’a vereceğim bir hesap var. Şiddetle, vurarak, kırarak bir şeyleri çözmek mümkün değil. Şiddet şiddeti doğuruyor. Şiddet sadece dışarıdan bu ülkeyi seyredenlerin işine geliyor.“ dedi.

2021

Judith Butler, Noam Chomsky gibi ünlü isimlerin de aralarında olduğu 3 binden fazla akademisyen ve düşünür, polis şiddetini kınadı ve üniversite özerkliğini savunan bildiri yayınlayarak Boğaziçi Üniversitesine rektör olarak atanan Melih Bulu’ya istifa çağrısı yaptı. Kadıköy’de düzenlenen Boğaziçi protestolarına katılan 5 kişi ev baskınlarıyla gözaltına alındı. İstanbul Valiliği, eylemlerle ilgili üç kişinin daha arandığını açıkladı. 35 baro başkanı, Boğaziçili öğrencilere yönelik polis şiddeti ile ilgili ortak bir açıklama yaparak, “Suç oluşturmayan demokratik haklarını kullanan vatandaşlara karşı her türlü baskının son bulmasını talep ediyoruz. Hukuka aykırı tüm işlem ve eylemlerin karşısındayız“ dedi.

2021

• Avrupa’daki sekiz ülkenin İnsan Hakları Büyükelçileri Osman Kavala’nın duruşması öncesinde bir çağrı yayınlayarak Kavala’nın derhal serbest bırakılmasını istedi.

• Akademisyenler, uzmanlar, sivil toplum örgütlerinden katılan aktivistler ve bağımsız araştırmacıların Türkiye’de dilsel çoğulluk ve dil haklarını tartıştıkları çalıştay serisi, Türkiye Kültürleri YouTube kanalında yayınlandı.

• Paris İdari Mahkemesi 3 Şubat 2021’de Yüzyılın Davası kararını yayınladı ve Fransa Devleti’ni iklim krizinden sorumlu tuttu.

• Sokak hayvanlarını desteklemek ve bir iyilik ağı oluşturmak amacıyla yayın yapan KirikKuyruk.com internet sitesi yenilenmiş ara yüzüyle yeniden yayına geçti.

2025

CHP’li Kartal Belediye Başkanı Gökhan Yüksel‘in de aralarında bulunduğu 21 sanık için belediyeye ait 44 taşınmazın usulsüz olarak kiraya verilmesi gerekçesiyle ”zincirleme şekilde görevi kötüye kullanma” suçundan iddianamede hazırlandı. Anadolu Cumhuriyet Başsavcılığı Özel Soruşturma Bürosunca hazırlanan iddianamede Yüksel ile birlikte 19 şüphelinin 10 aydan 3 yıl 6 aya kadar hapisle cezalandırılmaları talep edildi.

 2025

Münir Özkul’un kızı Güner Özkul, babasının yer aldığı filmlerin telif haklarına ilişkin olarak İstanbul Fikri ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi’ne dava açtı.

Afganistan’da kız çocuklarının eğitim hakkına ilişkin yasağın kısmen kaldırılmasını isteyen Taliban Dışişleri Bakan Yardımcısı Muhammed Abbas Stanikzai’nin, hakkında tutuklama kararı çıkarılması nedeniyle Birleşik Arap Emirlikleri’ne kaçtığı ileri sürüldü.