Devlet Aklı – Modern Çağda Devlet Aklı Düşüncesi

Devlet Aklı – Modern Çağda Devlet Aklı Düşüncesi, isimli eser Friedrich Meinecke tarafından kaleme alınmış, Türkçe’ye M. Sami Türk tarafından çevirisi yapılmış ve Albaraka Yayınları tarafından 1 Kasım 2021 tarihinde basılmıştır.

Kavram 

“Devlet Aklı” kavramı, modern devletlerin temel özelliklerini yansıtan önemli bir terim olarak 16. yüzyılda ortaya atılmıştır ve benimsenmiştir. Devleti bir güç ve teori merkezi olarak, yönetici sıfatıyla kabul edip, bütünleştirici bir anlayışla yönetim prensipleri koyan yüksek irade şeklinde tanımlanmaktadır. Bu tanıma göre devlet; siyasi anlayışı dikte eden bir merkezdir. Devletin üstün aklı, öngörülü bir siyaset ve yönetim anlayışı öngörmekte, devlet merkezli bir zihniyetle halk üzerinde meşru ve yüce bir değerler sistemi üretmektedir.

Kitabın Tanıtım Bülteni 

“Yönetimin merkezine kaçınılmaz olarak güç unsurunu koyan Meinecke, eserinde bu kavramı modern çağ öncesi düşünce tarihindeki izlerine de temas ederek ele alırken Machiavelli’yi milat olarak belirler. Çünkü ilk kez Machiavelli’yle beraber, olan ve olması gereken arasındaki ayrımda ilkinin lehine bir tavır alınmaktadır. Böylelikle Machiavelli, kendinden sonraki tüm siyaset düşüncesini de uğraştıran bir tartışmayı fitillemiştir. Temeli kamu yararı ve çıkar olan “devletin aklı” ahlaki gereklerle teraziye konmuş, olan’ı tespit etme cesaretini gösteren Machiavelli de sırf bu tavrından ötürü eleştiri oklarını üstüne çekmiştir.

Makyavelizmin Fransa, İtalya ve Almanya’da alımlanışındaki eleştirilerden Büyük Friedrich’e etkisine; Hobbes, Hegel ve Fichte gibi filozoflardan Ranke ve Treitschke gibi tarihbiliminde çığır açmış bilginlere kadar uzanan bir çizgide, düşünce tarihi yaklaşımının mimarlarından Meinecke devlet aklı kavramının tarihini, alanın köşe taşlarından sayılan bu çalışmasında olağanüstü bir üslupla okuyucuya aktarıyor.”

Yazar Friedrich Meinecke Hakkında 

Alman tarihçi ve akademisyen Friedrich Meinecke, 30 Ekim 1862’de Prusya’da doğdu. Bonn Üniversitesi ve University of Berlin’de eğitim gördü. 1887-1901 yıllarında Alman Devlet Arşivlerinde arşivci olarak çalıştı. Strasbourg Üniversitesi’nde profesör olarak görev yaptı. Free University of Berlin‘in kurulmasında önemli katkıları oldu ve ilk rektörlüğünü yaptı. 1896 yılından itibaren 1935’e kadar Almanya’nın en önemli tarihi dergisi olan Historische Zeitschrift’in editörlüğünü yaptı; baskıcı rejimin güçlenmesi sonucunda görevine son verildi. 1933-1945 yıllarında yaşanan faşizm dönemi, tüm Alman düşünürleri için olduğu kadar onun için de öğretici oldu. Nazilere açık bir muhalefet anlamına gelecek düşünceler ileri sürdü. Düşünce Tarihi’nin kurucusu ve 20. yüzyılın önde gelen Alman tarihçilerinden biri olarak kabul edildi. 6 Şubat 1954  tarihinde, 91 yaşında iken Berlin’de öldü. “Modern Çağda Devlet Aklı Düşüncesi” isimli eseri Türkçe’ye çevrildi. Die Deutsche Katastrophe (Alman Felaketi) isimli eseri, devlete atfedilen yüce değer ile yaşamın hakikati ve hümanizm arasında bir uzlaşma arayışıdır.

Friedrich Meinecke